1-اصطلاح جهان سوم در چه تاریخی و توسط چه کسی برای اولین بار مطرح شد ؟

سال 1952 میلادی توسط (( آلفرد سووی))

2-چه ارتباطی بین دولت سوم و حکومت سوم که در بر آمدن امواج انقلاب کبیر فرانسه (1789) سهم برجسته داشته و عبارت جهان سوم وجود دارد ؟ توضیح دهید.

اصطلاح جهان سوم برای مردم کشور فرانسه و کشورهای فرانسه زبان که با تاریخ انقلاب کبیر فرانسه (1789) آشنایی داشته دارای معنی و مفهوم بود، زیرا عبارت مذکور جایگزین اصطلاح دولت یا حکومت سوم بود که در پیروزی انقلاب کبیر فرانسه نقش بزرگی را ایفا کرده است .

3-چرا نمی توان به جای عبارت جهان سوم ،اصطلاح ملل پرولتر را بکار برد ؟

زیرا با حقیقت درونی کشورهای جهان سوم منافات داردو با توجه به اینکه در کشورهای جهان سوم دو گروه عمده درامدی وجود دارد که از یک اقلیت قدرتمند و مرفه و از یک اکثریت فقیر و ناتوان تشکیل یافته، بنابراین به کار بردن اصطلاح ملل پرولتر به جای عبارت جهان سوم خالی از اشکال نخواهد بود .

4-چگونه و چرا اصطلاح جهان سوم به سرعت در سطح جهانی مورد قبول و استعمال قرار گرفت ؟

چون بر وحدت کشورها تأکید کرده و از آن به عنوان قدرت بزرگ ، یک واقعیت تاریخی ، یک قهرمان و یک مبارز یاد می شد و عبارت جهان سوم نوعی موضع گیری برعلیه دو ابر قدرت به شمار می آید.

5-منظور از اصطلاح کشورهای شمال و جنوب چیست ؟ معایب و محاسن اصطلاح یاد شده را بیان کنید .

به اعتقاد هاوس هوفر کشورهای پیشرفته که در نیمکره شمالی " کشورهای شمال" و کشورهای جهان سوم در بخش جنوبی کره زمین " جنوب " هستند .

معایب: اولا کشورهایی که در نیمکره شمالی قرار دارند به یک اندازه از درجه توسعه وپیشرفت اقتصادی نرسیده اند و علاوه بر آن در درون کشورهای صنعتی پیشرفته شمال مانند استرالیا ، انگلستان و ایالات متحده آریکا ، مناطقی یافته می شوند که بیشتر در برگیرنده ویژگی های کشورهای جنوب ( جهان سوم ) می باشند . ثانیا اگر موقعیت جغرافیایی و طبیعی را عامل واقعی عقب ماندگی به حساب بیاوریم در آن صورت چرا آب و هوای خشن و سرد کانادا، کشورهای اسکاندیناوی و شوروی سابق نتوانسته است سدی در راه رشد و توسعه این کشورها ایجاد کند .

محاسن : از سوی مجامع بین الملل مورد پذیرش قرار گرفته و اینک در سازمان ملل کمسیونی به نام کمسیون شمال و جنوب جهت بررسی مشکلات و اختلافات فعالیت دارد .

6-اولین گرد همایی کشورهای غیر متعهد در چه سالی و در کدام کشور تشکیل شد و رهبران کدام یک از کشورهای جهان سوم در آن شرکت داشتند و اهداف این جنبش چه بود ؟

سال 1961 در بلگراد تشکیل شد. که در آن تیتو، نهرو ، نکرومه ، سو کارنو ، هائیلیه سلاسیه و نماینده 20 کشور دیگر در این گردهمایی شرکت داشتند .

اهداف: عدم مداخلات در امور داخلی آنان و خواهان استقلال سیاسی بودند .

7-نظریه سه جهان مائو را توضیح دهید و بگوئید که رهبران چین چگونه نظریه یاد شده را درباره انقلاب پیوند می دادند ؟

رهبران چین کمونیست قدرت های بزرگ آمریکا و شوروی سابق را که در راه بدست آوردن امتیازات اقتصادی و سیاسی در جهان به عنوان دو رقیب به شمار می رفتند را چهان اول نامگذاری و به نظر آنان قدرت هایی همچون ژاپن ، اروپا و کانادا تشکیل جهان دوم را دادند و جهان سوم در بر گیرنده کشورهایی نظیر چین و سایر کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین بود. رهبران چین کمونیست نظریه سه جهان را که در ابتدا به روابط بین الملل مربوط بود به نظریه خودشان درباره انقلاب پیوند می دادند و می گفتند روستائیان ( دهقانان ) نیروب اصلی انقلابند که باید توسط رهبران انقلابی بسیج شوند سرانجام قدرت را بدست گیرند .

8-وابستگی کشورهای پیرامون به کشورهای مرکز از کدام نوع وابستگی بوده آن را توضیح دهید .

وابستگی کشورهای پیرامون به مرکز وابستگی متقابل نبوده بلکه از نوع وابستگی یک جانبه است و فعالیتهای اقتصادی کشورها بر اساس نیازهای کشور سلطه گر شکل می گیرد درحالی که وابستگی کشورهای اتحادیه اروپا یک نوع وابستگی متقابل است.

9-تعریف دوس سانتوز از وابستگی چیست و آیا این تعریف با تعاریف سایر نظریه پردازان مکتب " اکلا " همخوانی دارد ؟

وابستگی وضعیت محدود کننده و مشروطی است که درآن اقتصادهای گروهی از کشورها به واسطه توسعه و گسترش اقتصاد گروه دیگر کشورها مشروط می شود یک رابطه وابستگی متقابل بین دو یا چند اقتصاد یا بین چنین اقتصادها و نظام تجارت جهانی به یک رابطه وابستگی مبدل می شود .

بله همخوانی دارد اما آنچه وی اضافه می کند این است که وابستگی تنها یک رابطه اقتصادی نبوده بلکه ساختار اجتماعی خاصی را در داخل کشورهای وابسته به خود به همراه دارد .

10-مراحل رشد اقتصادی روستو را شرح داده و بگوئید که آیا کشورهای جهان سوم برای دستیابی به توسعه و رشد اقتصادی حتما باید مراحل مذکور را پشت سر گذراند ؟

5         مرحله شامل: جامعه سنتی – شرایط ماقبل خیزش و جهش – جهش اقتصادی – میل به سوی رسایی و کمال – دوره مصرف انبوه جمعی .

11-منظور از متغیرهای الگویی که پارسونز برای تمایز بین جامعه معنوی و جامعه صوری بکار می برد چیست ؟

پارسونز در کارهای اولیه خود تمایز بین جامعه معنوی " کمینشافت " و جامعه صوری " گزلشافت " را توضیح داده و آن را پنج گرایش معما گونه تحت عنوان متغیرهخای الگویی تکمیل نموده است. فعال بودن در مقابل انفعالی بودن – گرایش به خویشتن در مقابل گرایش به جمع – عام گرایی در برابر خاص گرایی- انتساب در برابر اکتساب – تفکیک در برابر تداخل.

12-فرق بین توسعه و رشد از یک سو و رشد اقتصادی و توسعه اقتصادی از سوی دیگر را بیان کنید .

توسعه اقتصادی پدیده ای بالاتر از رشد اقتصادی است، رشد اقتصادی صرفا پدیده ای کمی است حال آنکه توسعه اقتصادی پدیده ای مرکب از جنبه های کمی و کیفی می باشد .

13-نوسازی را دانشمندان زیر چگونه تعریف کرده اند ؟

1-      راجرز: نوسازی جریانی است که طی آن روش سنتی افراد یک جامعه به سیستمی پیچیده تر از نظر تکنیکی پیشرفته تر و مترقی تر تحول می یابد.

2-      مور: نوسازی دلالت بر گوناگونی کامل یک جامعه سنتی و یا ماقبل مدرن به یک جامعه با انواع تکنولوژی و سازمان اجتماعی مربوط به آن دارد که ویژگی یک اقتصاد پیشرفته تر و ثرئتمند و از لحاظ سیاسی با ثبات نظیر کشورهای پیشرفته دنیای غرب است .

3-      اپتر : نوسازی به عنوان یک فرایند غیر اقتصادی زمانی آغاز می شود که یک فرهنگ گرایش به تحقیق و پرسش را درباره اینکه چطور انسان انتخاب می کند متبلور می سازد

  14-تفاوت بین تولید ناخالص ملی و تولید ناخالص داخلی را با ذکر مثالی مشخص نمائید ؟

اقتصاد دانان تولید نا خالص ملی را اینگونه تعریف می نمایند : مجموعه کالا و خدمات نهایی تهیه شده طی یک دوره (یکسال) توسط افراد یک کشور/ درواقع محصول ناخالص ملی فقط درآمد شهروندان یک جامعه را به حساب می آورد در تولید ناخالص ملی ملاک ملیت است هرگز نباید تولید ناخاص ملی را با تولید خالث داخلی اشتباه کنیم تولید نا خالص داخلی مجموع ارزش کالا و خدمات نهاییتولید شده طی یک دوره (یکسال) در داخل کشور است در تولید ناخالص داخلی ملاک سرزمین است ولی در تولید ناخالص داخلی ایران ارزش همه کالاها و خدمات نهایی تولید شده در داخل ایران صرف نظر از اینکه تولید کننده آن ایرانی یا غیر ایرانی باشد محاسبه می گردد.

15-در گزارش بانک جهانی در سال 1999 میلادی کشورهای جهان با توجه به سطح درآمد به چند دسته تقسیم شدند ؟

الف- درآمد سرانه سالانه پایین 755 دلار و کمتر ب- درآمد سرانه متوسط (بین 756 و9265 دلار ) ج- درآمد سرانه بالا (9226 دلار و بیشتر )

16-منظور از شاخص برابری قدرت خرید چیست ؟ و بگوئید که تولید ناخالص ملی محاسبه شده بر اساس شاخص یاد شده با تولید ناخالص داخلی چه تفاوتی را نشان می دهد ؟

برابری قدرت خرید به صورت تعداد واحدهای مورد نیاز یک کشور به منظور خرید همان میزان کالا و خدمات در بازار داخلی که یک دلار می تواند در آمریکا خرید اری کند تعریف می شود هنگامیکه شاخص برابری قدرت خرید جایگزین شاخص تولید ناخالص ملی می شود می بینیم که رتبه بندی کشورها برپایه قردادی درآمد ملی تغییر می کند .

17-از نسبت تمرکز جینی برای نشان دادن چه پدیده اقتصادی و اجتماعی استفاده می کنند و محاسبه آن چگونه است ؟

معمولا آمار شناسان برای نشان دادن میزان کل نابرابری در توزیع درآمد عدد واحدی را نشان می دهند که نسبت تمرکز جینی نام دارد که از منحنی لورنز استخراج می شود " جینی " آمارشناس ایتالیایی و " لورنز " آمارشناس آمریکایی است منحنی لورنز و ضریب جینی حکایت از عمق میزان نابرابری درآمدها در جوامع جهان سوم دارد .

18-در رتبه بندی کشورها بر حسب شاخص توسعه منابع انسانی سازمان ملل متحد ، کدام متغیرها را بکار می برند و در سال 2001 میلادی ، رتبه ایران در بین 175 کشور جهان چه اندازه است ؟

با توجه به الگوی برنامه عمران ملل متحد محاسبه شاخص مورد نظر در سه مرحله است : 1- میزان محرومیت هر کشور را برای سه شاخص ( امید زندگی ، نرخ با سوادی و درآمد) محاسبه می کنیم میزان یادشده بین یک و صفر متغیر است . 2- در مرحله دوم میانگین رقم شاخص محرومیت را از سه شاخص محرومیت از امید زندگی ، سواد و درآمد محاسبه می کنیم . 3- در مرحله سوم رقم شاخص محرومیت را از عدد یک کم می کنیم و رقم به دست آمده شاخص توسعه انسانی نامیده می شود . کشور ایران در رتبه 107 است .

19-چهار مورد از اثرات سوء اقتصاد تک محصولی را بیان کنید ؟

الف) کاهش توان تولید برای رفع نیازهای داخلی، ب) ایجاد وابستگی به فروش مواد تولیدی در بازارهای جهانی پ) ایجاد وایستگی به واردات مواد مصرفی مورد نیاز داخلی، ت) آسیب پذیری در مقابل افزایش قیمت محصولات واردتی

20-اصطلاحات زیر را تعریف کنید ؟

سرمایه : سرمایه هر کالا، ثروت یا پولی است که توان آمیزش با دیگر عوامل تولید را برای تولید کالاها و یا افزایش ثروت از راه های گوناگون داشته باشد .

سرمایه داری : عبارت است از تغییر در حجم سرمایه موجود در یک جامعه در طی یک دوره

سرمایه گذاری : به آن رژیم اقتصادی اطلاق می شود که صفت ویژه آن مالکیت خصوصی وسایل جمعی تولید و توزیع رقابت آزاد و جستوجوی سود پولی از واحدهای کار و تولید است .

ارزش افزوده : در واقع مفهوم آن عبارت است از می خرم تا بفروشم تا به حداکثر سود برسم

21-دو تن از مخالفان و دوتن از موافقان سرمایه گذاری های خارجی در کشورهای جهان سوم را نام برده و خلاصه ای از نظرات هر کدام را بیان کنید ؟

لانگشای معتقد است که سرمایه گذاری مستقیم خارجی در مرحله اولیه ورود باعث ایجاد اختلال در توزیع درآمد می شود اما به تدریج به دلیل افزایش رشد اقتصادی ناشی از سرمایه گذاری مستقیم خارجی، توزیع ناعادلانه درآمد روبه بهبود می گذارد ، پاتانابک و سوامی معتقدند سرمایه گذاری خارجی موجب افزایش صادرات هند شده اما واردات را نیز کاهش داده است. کوجیا نیز معتقد است که سرمایه گذاری مستقیم خارجی همچون وسیله ای برای انتقال سرمایه، تکنولوژی و مهارتهای مدیریتی از کشور مادر به کشور میزبان است .

22-دو ویژگی اصلی شرکت های چند ملیتی را بنویسید ؟

1-      دو مشخصه اصلی کشورهای چند ملیتی اندازه بزرگ آنهاست و این فعالیت ها و عملیات گسترده آن ها گرایش به آن دارند که توسط شرکت مادر کنترل شوند. 2- بسیاری از این کشورهای چند ملیتی دارای آنچنان حجم فروش سالیانه ای هستند که حتی از تمامی تولید ناخالص داخلی کشوری که در آن به فعالیت اشتغال دارند بیشتر است .

  23-چرا می گوئیم که بخش خدمات در کشورهای جهان سوم انگلی و بسیار حجیم است ؟ دلایل خود را با ذکر مثال هایی توضیح دهید .

گسترش انگل وار بخش سوم در کشورهای جهان سوم نتیجه محاجرت بی رویه روستائیان به شهرها به ویژه شهرهای بزرگ می باشد ورود جوانان محاجر از روستا به شهر سبب پیدایش مشاغل کاذب و غیر مولد گریدیده است .

24-تحول بخش های سه گانه اقتصادی را در کشورهای توسعه یافته شرح دهید ؟

1-      در مرحله اول که تا آغاز انقلاب صنعتی ادامه دارد بخش کشاورزی دو بخش دیگر را تحت الشعاع قرار می دهد و اکثریت مردم به فعالیت های کشاورزی مشغولند . 2- در مرحله دوم در بخش دوم در برابر بخش های دیگر قد علم کرده و جمعیت فعال زیادی را جذب می کند . 3- بخش خدمات بر سایر بخش ها حاکم شده و این بخش با نام های جامعه خدماتی و یا جامعه فرا صنعتی نیز معروف گشته است

  25-علل بهره کشی ظالمانه از کودکان خردسال در جهان سوم چیست ؟ و چرا دولت های کشورهای اخیر علیرغم تصویب قوانین مربوط به سن کار و عضویت در سازمان جهانی کار نمی توانند ویا نمی خواهند معضل غیر انسانی یاد شده را بر طرف نمایند ؟

1-      به دنیا آمدن در خانواده های فقیر و یاری رساندن به خانوتده های خود . 2 - تن به کارهای محقر و اسفناک می دهند / در آغاز انقلاب صنعتی سنت ها به هم ریخته و شیوع بیکاری و استفاده از خردسالان امری بدیهی بود و برای کارفرمایان کار کشیدن از این کودکان امری با صرفه بود

  26-مفاهیم بیکاری ،اشتغال سن فعالیتهای اقتصادی را تعریف کنید ؟

اشتغال به معنی احراز کار و شغل توسط فرد – کسانیکه شاغل به حساب نمی آیند ولی قبلا شاغل بوده / بیکار به کسی گفته می شود که دارای حداقل سن قانونی (15 سال) بوده تمایل وتوانایی جهت انجام کار را داشته و در موقع سرشماری یا حداقل یک هفته قبل از آن فاقد کار باشند .

27-اصطلاح خرده پرولتاریای شهری را کدام محقق بکار برد و منظور از آن چیست ؟

در لایه تحتانی این هرم اجتماعی کسانی قراردارند که محقق فرانسوی " ارژاندارم" آن ها را خرده پرولتاریای شهری می نامند ، این ها شهرنشین هایی هستند که گهگاهی به کار اشتغال دارند یا همان روستائیانی که به تازگی وارد شهر گردیده و هنوز هم با زندگی شهری خو نگرفته اند نظیردست فروش های بیسواد خیابان ها و افرادی که به کارهای خدمات پستی می پردازند

28-از علل پیذایش و گسترش نابرابری های اجتماعی در جهان سوم دو علت را بنویسید .

1-      کنترل بخش اقتصاد نوین و فعالیت های وابسته به بازارهای داخلی و خارجی توسط موسساتی که دارای موقعیت انحصاری هستند . 2- برداشت سنگین مالکین از ثمره کار اجاره دادن . 3- وجود روابط تولیدی شبه فئودالی و نیمه فئودالی

  29-چرا در کشورهای جهان سوم با فقدان یا ضعف طبقه متوسط مواجه هستیم ؟

گسترش دامنه نابرابری های اجتماعی یکی ازخطوط اساسی نظامهای اجتماعی کشورهای کم رشد به شمارمی ایدو همین امر موجب شده است که طبقه متوسط یا به طور کلی در این گونه کشورها به وجود نیاید و یا از اهمیت کمتری در مقایسه با سایر طبقات برخوردار گردد

30-در حال حاضر ، سالانه به طور متوسط چه تعداد زن در جهان سوم به هنگام وزن حمل جان خود را از دست می دهند ؟

در حال حاضر 600000 زن به هنگام وزن حمل جان خود را از دست می دهند از سوی دیگر اگر میزان باروری کل زنان کشورهای جهان غرب به مرز 2 کودک هم نمی رسد ازدواج در سنینی پایین و فرزند آوردن در سنین پایین، کم بودن فاصله بین زایمان ها عدم دسترسی به وسایل پیشگیری از باروری و عدم همکاری شوهران و همسران

31-وقتی می گوئیم که جهان سوم هم از نظر توسعه یافتگی و هم از نظر سطح باروری جهانی هست ناهمگن و متفاوت ، منظورمان چیست ؟

اینکه کاهش مرگ و میر در کشورهای جهان سوم نشان دهنده این نیست که در این مناطق انسان ها بهتر و بیشتر عمر می کنند بلکه کاهش مرگ و میر در کشورهای جهان سوم بیشتر در سایه انتقال پیشرفت های طبی و دارویی به این کشورهاست

32-کشورهای صنعتی غرب وارد مرحله چهارم انتقال جمعیتی شده اند این مرحله را توضیح دهید ؟

این مرحله در اروپا از قرن 18 آغاز می شود قاره اروپا به سرعت مرحله یاد شده را پشت سر می گذارد در اروپا انسان مرگ را به عقب می راند پیشرفت های علمی ، تحول فنون و تکنیک های پزشکی و آشنایی با قوانین بهداشتی عقب نشینی سرحدات عمر انسان را امکانپذیرمی سازد در پاره ای از این کشورها شمار موالید از شمار مرگ و میر کمتر بوده و در نتیجه با رشد منفی جمعیت خود روبرو هستند

33-مالتوسیانیسم و نئو مالتوسانیسم (نئومالتوسی) را تعریف کرده و بگوئید کشورهای جهان سوم پیرو کدام یک از مکاتب فوق هستند ؟

منظور از نئو مالتوسی عبارت از تحدید موالید به هر طریقی که امکان داشته باشد درصورتی که مالتوسیانیسم جلوگیری از باروری را از راه شرعی و مجاز توصیه می کند کشورهای جهان سوم پیرو مالتوسیانیسم هستند .

34-منظور از میزان باروری کل چیست و کدام یک از کشورهای جهان بالاترین رقم میزان باروری کل را به خود اختصاص می دهند ؟

منظور از باروری کل (R  ،F  ،T  ) شمار کودکانی را که یک مادر در طول دوران باروری خود 15 تا 49 سالگی در یک جامعه معینی به دنیا می آورد محاسبه می نماید، بالاترین رقم متعلق به کشور نیجر با 8 کودک است

35-تفاوت بین هرم سنی جمعیت یک کشور جهان سومی را با یک کشور جهان صنعتی غربی مشخص نمائید .

شکل هرم سنی کشورهای جهان سوم به صورت مثلث با قائده عریض و رأس باریک است و حال آنکه در کشورهای توسعه یافته هرم سنی شکل زنگ کلیسا به خود می گیرد قلت تعداد سالخوردگان در جهان روبه توسعه سبب باریک شدن رأس هرم سنی می گردد .

36-به نظر شما آیا رشد جمعیت و رشد اقتصادی در کشورهای جهان سوم از یک همبستگی معنی دار برخوردار هستند ؟ چرا؟

رشد بی رویه جمعیت در کشورهای جهان سوم و وجود قشر بزرگ از نوجوانان و جوانان امکان تشکیل سرمایه و سرمایه گذاری مجدد در این کشورها را از بین می برد و در نتیجه شاهد فقر عمومی و پایین آمدن میزان درآمد سرانه هستیم .

37-طرفداران نظریه مرکز و پیرامون توسط یک یا دو شهر پر جمعیت در کشورهای جهان سوم را چگونه تبیین می نمایند ؟

طرفداران نظریه مرکز و پیرامون تسلط یک یا دو شهر پر جمعیت در کشورهای کم توسعه را به طور عمده معلول وابستگی این کشورها به کشورهای مرکز ، سرمایه داری می دانند و معتقدند که این شهرها به مثابه مرکز پیرامون و ایستگاه های اصلی انتقال ثروت ملی به خارج و جذب و همه گیر ساختن الگوی مصرف سرمایه داری عمل می کنند .

38-به طور متوسط سالانه چند نفر در جهان به دلیل کم غذایی و بد غذایی جان خود را از دست می دهند ؟ و اکثر این گرسنگان در کدام یک از مناطق و نواحی جهان زندگی می کنند ؟

سالانه به طور متوسط 5 میلیون کودک خردسال جان خود را از دست می دهند به عبارت دیگر روزانه 16438 نفر و در هر ساعت 685 کودک جهان سومی قبل از رسیدن به پنجمین بهار زندگی می میرند و اکثریت آن ها جهان سومی هستند .

39-چهار عامل اساسی مرگ و میر کودکان در جهان سوم را نام برده و توضیح دهید ؟

  4 عامل اصلی مرگ ومیر کودکان در جهان سوم عبارتند از اسهال ،بیماری های تنفسی حاد ، مالاریا و سرخک هستند ترکیب 4 عامل فوق مسئول مرگ و میر نیمی از کودکانی است که در جهان سوم قبل از 5 سالگی از بین می روند در بیمارستان های جهان سوم تحقیقات نشان داده که قربانیان اغلب از بین کودکانی انتخاب می شوند که نارسایی وزن و از رشد ناقص رنج می برند و از سوی دیگر عدم وجود تنوع رژیم غذایی و فقدان املاح معدنی و ویتامین ها سبب افزایش میزان مرگ و میر کودکان و بزرگسالان می شود

40-می دانیم که شمار گرسنگان در سال 2000 میلادی 840 میلیون نفر شمارش شده است . توزیع افراد گرسنه در مناطق مختلف جهان چگونه است ؟

  11 میلیون نفر در کشورهای صنعتی 30 میلیون نفر در کشورهای درحال گذار و بقیه یعنی 799 میلیون نفر دیگر در کشورهای در حال توسعه سکونت داشتند .

  41-منظور از کشورهای درحال گذار کدام ها هستند و شمار افراد گرسنه در این کشورها چه تعداد است ؟

کشورهای در حال گذار در بر گیرنده اقمار و جمهوری های وابسته به شوروی سابق هستند که امروزه به صورت دول مستقل درآمده اند مانند ارمنستان ، قرقیزستان ، آذربایجان / که در حدود 30 میلیون نفر در این کشورها هستند .

42-چه عواملی باعث گرایش جمعیت در کشورهای جهان سوم به پیری گردیده است ؟

کاهش میزان باروری به موازات کاهش مرگ و میر اجرای برنامه های تنظیم خانواده رشد جمعیت شهری و افزایش جمعیت 65 ساله و بیشتر ترکیب سنی جمعیت را در مناطق درحال توسعه دگرگون کرده است .

43-در حال حاضر چند درصد از جمعیت جهان کمتر از 15 سال سن دارند و چند درصد 65 ساله و بیشتر هستند ؟

جمعیت زیر 15 سال منطقه مورد نظر به 22 درصد جمعیت کل و درصد جمعیت 65 ساله و بیشتر به 8 درصد بالغ گردیده است .

44-به اعتقاد "کلدتورپ" حیات سیاسی کشورهای جهان سوم تحت تأثیر کدام عوامل شکل گرفته است ؟

حیات سیاسی در کشورهای جهان سوم تحت تأثیر عواملی از قبیل سطح پایین درآمد ، توسعه نیافتگی صنعتی ، میراث استعماری به جا مانده از دوران گذشته قبیله گرایی یا گروه مداری و جامعه چند گانه زبان ، تحصیلات ، نخبگان تحصیل کرده و رسانه های جمعی شکل گرفته است .

45-نخستین کسی که برای اولین بار اصطلاح جمهوری را در معنا و مفهوم امروزی به کار برده است که بوده است ؟

ماکیاول سیاستمدار و نویسنده معروف ایتالیایی

46-طبقه بندی رژیم های سیاسی را از دیدگاه منتسکیو توضیح دهید ؟

جمهوری – سلطنتی – استبدادی / منتسکیو بلافاصله تفاوت اساسی را ظاهر می سازد هر یک از رژیم ها به عقیده او نوعی اجتماع را مشخص می سازد منتسکیو عقیده ارسطو را که بر اساس آن طبیعت یک رژیم بستگی به آن هایی دارد که قدرت عالی را در اختیار دارند حفظ می کند جمهوری رژیمی است که در آن توده ی ملت یا قسمتی از ملت قدرت عالی را در اختیار دارند / حکومت سلطنتی رژیمی است که در آن تنها یک نفر فرمانروایی می کند ولی طبق قوانین ثابت و تدوین یافته و بلاخره حکومت استبدادی رژیمی است که در آن فقط یک نفر فرمانروایی می کند .

47-ویتفوگل نویسنده کتاب " استبداد شرقی " ریشه استبداد شرقی را در چه چیزی جستجو می کرد ؟ توضیح دهید .

ویتفوگل ریشه استبداد شرقی را در آبیاری جستجو می نمود به نظر او امپراطوری بابل و آشور هند هخامنشی عثمانی امپراطوری های اینکا و فدراسیون مکزیکی " ازتک " همه وهمه امپراطودیهایی بودند که بر اساس سیستم آبیاری جمعی سازمان یافته و شکل گرفته اند .

48-در شیوه تولید "آسیایی" نقش قدرت مرکزی و دولت چیست ؟

در شیوه تولید قدرت مرکزی در همه جا منتشر و در تمام فعالیت های اقتصادی مسلط است حتی در ادواری که نظام فئودالی قدرت می یابد دولت مالک زمین های فراوانی است و تجارت با سرزمین های دوردست گسترش یافته است اساس کشاورزی آب است که طبیعتا در مناطق مختلف جامعه خوب توزیع نشده است .

49-مارکس منشا استبداد شرقی را چه چیزی می دانست ؟

مارکس بر خلاف ویتفوگل تنها در شیوه تولید آسیایی جستجو نمی کرد بلکه توجه زیادی به ویژگی های اقتصادی سیاسی اجتماعی جوامع شرقی می نمود و معتقد بود که ضعف مالکیت خصوصی و پراکندگی جماعات دهقانی در جوامع آسیایی زمینه های لازم را برای تشکیل و تداوم حکومت های خودکامه در این جوامع فراهم کرده است .

50-به عقیده "مور " مهمترین عوامل توسعه دموکراسی در انگلستان کدام ها بوده اند ؟

  " مور" بر این باور است که از مهمترین عوامل توسعه دموکراسی در انگلستان یکی استقلال اشرافیت زمین دار از دربار و گرایش آن طبقه به کشاورزی تجاری بعضا در واکنش به پیدایش طبقه تجاری صنعتی نیرومند و مستقل و دیگری از میان رفتن تشکل دهقانان بود .

51-ماکس وبر در کتاب " اقتصاد و جامعه " خود از نظام های سیاسی در جوامع عقب مانده سخن به میان می آورد ، آن را شرح دهید ؟

مارکس وبر در کتاب اقتصاد و جامعه خود بر خصوصیت شخصی بودن قدرت و مشروعیت و خودکامگی و استبداد جوامع سنتی غیر اروپایی اشاره کرده و از نظام های سیاسی در جوامع عقب مانده با نام نظام های پاتری مونیال یاد می کند وی از سیادت سنتی پیر سالاری پدر سالاری و شیوه های حمایت از خدمتگزار پاتری مونیال بحث نموده و می گوید سیادتی را سنتی می نامیم که مشروعیت آن بر اساس تقدس قدرت سرور نظام هایی است که از قدیم و ندیم وجود داشته است .

52-چرا " اورس " در نامیدن کشورهای درحال توسعه ، عبارت " کشورهای پیرامونی کاپیتالیستی " را بر سایر مفاهیم و اصطلاحات دیگر ترجیح داده است ؟

وی معتقد است که اصطلاح یاد شده 

دارای دو ویژگی وابستگی تولید و باز تولید به بازار جهانی و تعدد ساختن صورت بندی اجتماعی است .

53-"اورس" نقش دولت در جوامع پیرامونی را چگونه توضیح می دهد ؟

اشکال گوناگون حکومت استبدادی ، حکومت های نظامی الیگارشی ( شبه دموکراتیک ) تنوع اشکال حکومتی در این جوامع عدم ثبات دستگاه حکومتی اختناق شدید اقدامات متناقض دولت .

54-در مورد الگوی مناسب نوسازی برای کشورهای جهان سوم ،اعتقاد دانیال لرنر چیست ؟

دانیال لرنر در مورد الگوی مناسب نوسازی برای کشورهای جهان سوم معتقد است که جهان یاد شده با یک یا دوراهی روبروست که باید یکی از آن دو را انتخاب نمود یا به مسیر غرب گام نمود و یا راه شوروی سابق را دنبال کند .

55-نظر دویچ در مورد نوسازی و تجدد یک نظام را توضیح دهید .

کارل دویچ بر خلاف لرنر به طبقه بندی کردن دولت ها بر پایه تعاملیشان به برنامه ریزی (به راه شوروی رفتن ) یا گام نهادن در مسیر غرب نیست او با انتشار کتاب خود تحت عنوان تمرکز اجتماعی و توسعه سیاسی در سال 1961 همانند لرنر درباره این موضوع بحث می کند که نوسازی و تجدد یک نظام است .

56-به عقیده شیلز در بیشتر کشورهای جهان سوم از کدام الگوی نظام های سیاسی پیروی می شود ؟

به ادعای شیلز بیشتر کشورهای جهان سوم از الگوی نظام های سیاسی آنگوساکسونی حمایت می شود .

57-تقسیم بندی فرهنگ سیاسی را از منظر آلموند وربا توضیح دهید .

فرهنگ سیاسی محدود : در این فرهنگ سیاسی افراد به ندرت با امور سیاسی ارتباط دارند .

فرهنگ سیاسی تبعی : در این فرهنگ سیاسی افراد رابطه انفعالی و مطیعانه با نظام سیاسی دارند .

فرهنگ سیاسی مشارکتی : در این نوع فرهنگ سیاسی افراد به صورت مثبت به اکثر جنبه های نظام سیاسی حساسیت نشان می دهند و با نظام سیاسی رابطه فعال دارند .

58-نظر لیپست درمورد رابطه موجود بین دموکراسی و توسعه اقتصادی چیست ؟

وی در صدد نشان دادن این مطلب است که چه رابطه ای میان دموکراسی و توسعه اقتصادی وجود دارد (ارتباط معنا دار ) لیپست خاطر نشان می سازد که از دوران گذشته تا کنون همیشه این بحث مطرح شده که هر چه ملتی از رفاه بیشتری برخوردار باشد فرصت ها و امکانات بیشتری برای حفظ دموکراسی دارد از نظر وی جوامع مرفه دارای امکانات بیشتری از لحاظ دسترسی به دموکراسی هستند ولی جوامع فقیر تر به الیگارشی یا اریستوکراسی گرایش دارند .

59-نظر هانتینکتون درمورد تباهی ساسی در کشورهای جهان سوم کدام است ؟

عدم وجود نهادهای ضروری برای به وجود آمدن مشارکت سیاسی و نداشتن ثبات سیاسی در اکثر کشورهای جهان سوم ، کشورهای جهان سوم را با نوعی تباهی سیاسی مواجه کرده است .

60-برای اینکه گروهی را بتوان حزب نامید کدام مولفه ها ضرورت دارد ؟

سازمان ، ایدئولوژی ، قانونی بودن ، مبارزه برای کسب قدرت

61-منظور از رژیم توتالیتر چیست ؟

سیستم های تک حزبی به رژیم های توتالیتر نیز شهرت دارد رژیم توتالیتر به رژیمی اطلاق می شود که در تمامی شئونات اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و حقوق خانوادگی و تعلیم و تربیت و ... را تحت سلطه و نظارت قرار می دهد .

62-ویژگی های سیستم های تک حزبی را شرح دهید .

اصالت رهبر یا کیش شخصیت / سرکوبی نظام قانونی / مشروعیت و سیستم توده ای / وجود یک ایدئولوژی واحد/ ضدیت با حقوق و نظم بین المللی / اصالت تشکیلات و سازمان حزبی و دستگاه دولتی ، اداره جامعه به صورت متمرکز / یکسان سازی افراد جامعه از حیث ایدئولوژی / لغو تمامی اشکال دموکراسی / تأثیر بر تمامی شئون جامعه حتی اخلاق خصوصی .

63-امتیازات نظام های دو حزبی در مقایسه با نظام های چند حزبی کدام ها هستند ؟

اعتدال در سیاستگذاری ، ثبات سیاسی ، انتخاب روش آشکار ، مسئولیت پذیری شفاف

64-ویژگی های احزاب سیاسی در کشورهای جهان سوم را توضیح دهید .

احزاب سیاسی در جهان سوم فاقد توانمندی و ثبات و دوام بوده و بسیار ضعبف هستند به طور کلی این احزاب نتوانسته اند به عنوان نهادهایی مستقل از دولت اعتبار و نفوذ خود را حفظ کنند و نهادی برای بسیج خودجوش مردمی و سازوکاری برای مشارکت و رقابت سیاسی باشند .

65-منظور از بی تفاوتی سیاسی چیست ؟

بی تفاوتی سیاسی و فقدان مشارکت سیاسی اجتماعی فعال یکی از دیگر ویژگی های عصر ما به حساب می آید جامعه شناسان از بی تفاوتی به عنوان یک پدیده آسیب شناختی یاد کرده و آن را به مثابه سدی بزرگ ومانعی مهم قلمداد می نمایند که باعث کاهش مشارکتی سیاسی و اجتماعی مردم گردیده و از این رهگذر توسعه ملی جوامع و پیشرفت اجتماعی و اقتصادی آنان به مخاطره افتاده و توسعه نیافتگی را شدت می بخشد.

66-دو تعریف از تعاریف مربوط به مشارکت سیاسی را ذکر کنید ؟

1-      آلن بیرو د رفرهنگ علوم اجتماعی مشارکت را چنین تعریف می کند مشارکت به معنی سهمی در چیزی یافتن و ازآن سود بردن و یا در گروهی شرکت جستن و بنابر این با آن همکاری داشتن است .

2-      مایکل راش : مشارکت سیاسی در گیر شدن در سطوح مختلف فعالیت در نظام سیاسی از عدم درگیری تا داشتن مقام رسمی سیاسی است.

  67-سطوح مختلف مشارکت سیاسی را از دیدگاه مک کلاسکی بیان کنید؟

رای دادن – کسب اطلاعات سیاسی- بحث در مورد مسائل سیاسی – شرکت در جلسات سیاسی کمک مالی به فعالیت سایسی – مذاکره با نمایندگان – عضویت در احزاب سیاسی – شرکت در مبارزات سیاسی

68-میلبرات ,مردم امریکا را از نقطه نظر سطح مشارکت به چند دسته تقسیم می کند ؟ توضیح دهید .

او مردم امریکا را به سه گروه تقسیم می کند .

1-      گلادیاتور یا کسانی که غالبا در سیاست فعالند بین 5ت 7 درصد

2-      تماشاگرها یا کسانی که به حداقل در سیاست درگیرند درحدود 60 درصد

3-      بی تفاوت ها یا کسانی که در سیاست درگیر نمی شوند در حدود 33 درصد

  69- تفاوت بین مشارکت سیاسی سازماندهی شده و مشارکت سیاسی مستقل را بیان کنید ؟

مشارکت سیاسی افراد در اکثر کشورهای جهان سوم بیشتر جنبه سازماندهی شده دارد نه مستقل و فعالیت های سیاسی در این جوامع نتیجه تشویق و یا دستور شخصیت های با نفوذ و قوی در اجتماع می باشد . بسیاری از ناظران سیاست سنتی اعتقاد دارند که نباید مشارکت سیاسی سازماندهی شده را مشارکت دانست چون این مشارکت ملهم از اعتقاد یک شهروند به موثر بودن خودش نیست .