سئوالات حدسی امتحان درس نظریه های بین الملل (10 مورد را جواب دهید)

  1. هدف از نظریه در روابط بین الملل چیست ؟

2. روش های شناخت درست در نظریه چیست ؟

3. نظریه موازنه قدرت (موازنه قوا ) چیست ؟

4. اولین نظریه پردازان در روابط بین المل چه کسانی بودن اهداف آنها چه بود ؟ 

5. مفروضه های انسان شناسانه مورگنتا در مورد روابط بین الملل چیست ؟

6. به عقیده مورگنتا دیپلماسی باید چه شرایطی را به وجود آورد ؟

7. دیوید سینگر سطوح تحلیل را چگونه دسته بندی می کند ؟

8. شش سطح که تحلیل گران بعد از تقسیم بندی سینگر مطرح کردند کدامند ؟

9.    نظریه تبیین امپریالیسم ناشی از قدرت چارلز رینولدز را بیان کنید؟

10.   نظریه تبیین اقتصادی امپریالیسم چارلز رینولدز را بیان کنید.

11.نظریه مصرف نامکفی هابسون (امپریالیسم اقتصادی) را بیان کنید. ریشه امپریالیسم اقتصاد است وی

12.از نظر لنین پنج خصلت برای امپریالیسم وجود دارد آن را بیان کنید.

  13. نظریه وابستگی را بیان کنید.

14. نظریه های چرخه ای استیلای اقتصادی امانوئل والرشتاین را بیان کنید.  

15. نظریه نو واقعگرایی را بیان کنید.  

16.  نظریه بازدارندگی بیان کنید.

17. دیدگاههای کلان در خصوص روابط بین الملل در چند گروه قرار می گیرند ؟ شرح دهید

18.  نظریه وابستگی متقابل را بیان کنید
  19- رهیافت کلان وخرد نظام  در نظریه های بین الملل برچه مبنایی استوار است .

20- اصطلاحات زیر را تعریف کنید

-کارکرد گرایی از نظر میترانی=

- نو کارکرد گرایی از منظر ارنست هاس=

نظریه صلح دموکراتیک – کانت =

مکتب نو لیبرالیسم =

واقع گرایی=

نو واقع گرایی=

نو واقع گرایی از دید کنت والتر=

مکتب انگلیسی یا خرده گرایی (نظریه جامعه بین الملل)=

مکتب انگلیسی از دیدگاه هرلی بول =

مکتب مارکسیسم=

نظریه انتقادی=.

  -کارکرد گرایی از نظر میترانی=منشا اختلافات میان دولت ها وجود شکافهای سیاسی است و نمی توان بر این شکافها با توافق حقوقی نایل آمد. فرض او براین است که اقتصاد وسیاست را می توان از هم جدا کرد. آنچه به اقتصاد وحیات اجتماعی مربوط می شود در عرصه سیاست پایین یا ملایم قرار می گیرد وامکان همکاری در آن هست. همکاری بین کشورها باعث همگرایی و وابستگی متقابل می شود.

- نو کارکرد گرایی از منظر ارنست هاس= نوکارکرد گرایی از1- تسری کارکردی و 2- تسری سیاسی نشأت می گیرد اقتصاد و سیاست را کاملا از هم جدا نیستند و ی به اهمیت سیاسی مسایل اقتصادی اذعان دارد. فرض او بر این است که ابعاد مختلف حیات اقتصادی به هم وابسته‌اند. در نتیجه هر اقدامی برای همکاری در یک بخش، مستلزم همکاری در بخش‌های دیگر می‌شود و همکاری از یک بخش به بخشی دیگر سرریز می‌کند. عکس آن نیز صحیح است؛ یعنی بروز مشکل در یک بخش می‌تواند همکاری در بخش‌های دیگر را نیز مختل نماید هاس می گوید  هم گرایی از ایجاد وفاداری بین کشورهای اروپایی ایجاد شد

نظریه صلح دموکراتیک – کانت =کشورهاى دموکراتیک، اصولاً در روابط خارجى خود، صلح جو هستند. بر پایة قرائت ضعیف، کشورهاى دموکراتیک، تنها در روابط میان خود، گرایش به حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات دارند. در عین حال این قرائت، اذعان مى کند که کشورهاى دموکراتیک، در روابط خود با کشورهاى غیر دموکراتیک تفاوتى با کشورهاى غیر دموکراتیک در صلح جویى ندارند.صلح سه چیز را تضمین می کند آزادی فردی- تفکیک قوا و بربری سیاسی شهروندان

مکتب نو لیبرالیسم = تلاش نظری برای سازش بین لیبرالیسم وواقع گرایی است – در صددحداکثری منافع خود هستند به وجود سازگاری ودرگیری در همکاری اعتقاد دارند –نزدیکی دولتها اصطکاک ایجاد می کند ولی دولت ها دوباره تلاش می کنند این اختلافات را از بین ببرند

واقع گرایی= سیاست‌های جهانی را بر اساس رقابت دولت‌ها بر سر منافع ملی خود تعریف می‌کند انسان ذاتا خشونت طلب است وبرای ادامه حیات احساس نا امنی می کند لذا قدرت طلبی امری طبیعی است ومهمترین مشکل عدم همکاری بخاطر نگرانی از فریب است

نو واقع گرایی= روایتی قدرتمند از واقع گرایی است که می گوید تا وقتی نظام بین الملل اقتدارگریز باشد کشمکش بر سر قدرت و امنیت ادامه خواهد داشت نوواقع گرایی تلاش برای ایجاد واقع گرایی است.

نو واقع گرایی از دید کنت والتر= همکاری بین دولت باعث سود بردن همه ی آنهاست وی پیشرفت وسود اروپا بعد از جنگ جهانی دوم را ناشی از تضمین امنیتی امریکا از تهدیدات می داند

مکتب انگلیسی یا خرده گرایی (نظریه جامعه بین الملل)= این مکتب به نظم در جامعه توجه دارد ومعتقد است در شرایط فقدان همکاری بین المللی وجود نظم حاکی از عوامل مادی است نه فرهنگی . این مکتب به وجود اجماع ارزش همکاری بین دولت ها معتقد است

مکتب انگلیسی از دیدگاه هرلی بول = پنج نوع نهاد به عنوان زمینه های همکاری در سطح بین المللی تلقی می شوند که عبارتند از:نهادهای موازی قدرت- دیپلماسی- حقوق بشر نظام مدیریتی قدرت های بزرگ . وی از جنگ به خشونت های سازمان یافته واحدهای سیاسی علیه یگدیگر تعریف می کند.

مکتب مارکسیسم= «واژگونی نظام سرمایه‌داری از طریق انقلاب کارگران و لغو مالکیت خصوصی بر ابزار تولید و لغو کار مزدی و ایجاد جامعه‌ای بی طبقه با مردمی آزاد و برابر و در نتیجه، پایان ازخودبیگانگی انسان» است. اقتصاد زیر بنا وسایر پدیده های اجتماعی روبنا ست وعلت کشمکش های بین المللی سرمایه داری است

نظریه انتقادی= فمینیسم مجموعه گسترده ای از نظریات اجتماعی، جنبش های سیاسی و بینش های فلسفی است که عمدتآ به وسیله زنان بر انگیخته شده و یا ازآنان الهام گرفته اند که بیشترین تمرکز خود را معطوف به امور مربوط به نابرابری های جنسیتی زنان کرده است. موضوعات کلی مورد توجه فمینیسم تبعیض، رفتار قالبی، شی انگاری، بیداد و مرد سالاری هستند. جوهر فمینیسم آن است که حقوق، امتیازات، مقام و وظایف نباید از روی جنسیت مشخص شود.

 22    ) نظریه نو واقعگرایی را بیان کنید.  کنت والتز  (Kenet walts )اندیشمند بر جسته نظریه نو واقعه گرایی معتقد است، بر خلاف واقعگراها که ذات انسانی را حاوی خصیصه ای می دانستند که موجب جنگ همه علیه هم می شد، این ساختار آنارشیک نظام بین الملل است که خطر دایمی جنگ را به وجود می آورد. منظور از این آنارشیسم است که در نظام بین الملل اقتدار مرکزی متمرکز برای تنظیم امور وجود ندارد. به نظر واقع گرایان اقدام قدرت طلبانه ملتهای مختلف ناشی از ماهیت هرج و مرج طلب سیاست بین الملل است. بنابراین تنها مفهوم مهم این دیدگاه که به واقعگرایی اضافه شده، مفهوم ساختار است که به نظر نو واقعگرایان عامل تعیین کننده عمده نتایج در سطح نظام است. به عبارت دیگر بر اساس نظریه نو واقع گرایی در ساختار هرج و مرج گونه نظام بین المللی بازیگران بنا به توانمندی داخلی خود، منزلت خارجی متفاوتی دارند و رفتار خارجی آنان نیز بنا به این منزلت متفاوت نسبت به حفظ یا تغییر وضع موجود تفاوت خواهد داشت به طور خلاصه کنت والتز معتقداست که ساختار سازمان ملل باعث چنین نظمی شده است چرا که کشورها دنبال کسب قدرت هستند از این رو صحنه بین الملل عرصه رقابت بین بازیگران طرفدار حفظ وضع موجود با طرفداران تغییر وضع موجود است و نظام بین المللی موازنه قدرت از این صحنه منازعه ایجاد می شود  

23)  نظریه بازدارندگی بیان کنید. عبارت است از به کارگیری تهدیدات نظامی برای ترغیب رقیب به خویشتن داری و ترک اهداف بلند پروازانه نظامی. فرض نظریه بازدارندگی که به خاطر نگرانی از جنگ هسته ای تدوین شد این است که هر مهاجم احتمالی به مقایسه فواید (خسارات متوجه رقیب) و عدم فایده مندی (خساراتی که رقیب به او وارد می کند) ناشی از اقدام خود توجه می کند، چنانچه منافع و فواید حاصله از خسارت وارده افزون باشد او پیامد اقدام خود را مساعد فرض کرده، به اقدام تهاجمی برای تامین منافع ملی خود دست خواهد زد. «الکساندر جورج» و «ریچارد اسموک» دو تن از نظریه پردازان بازدارندگی، آن را به عنوان سیاستی معرفی می کنند که هدفش مجاب کردن حریف نسبت به برتری خود و افزایش چشمگیر هزینه ها نسبت به منافع حاصله از تهاجم است. بر اساس نظریه بازدارندگی اگر تهدید ارزشها در جنگ اتمی بیش از تحصیل منافع باشد، بازیگران از اقدامی که به جنگ اتمی بینجامید حذر می کنند و افزایش فزاینده هزینه های ناشی از جنگ اتمی به بازدارندگی بیشتر می انجامد؛ از این رو تصمیم به تقویت زرادخانه های اتمی عقلایی خواهد بود  .

24)نظریه پردازان در مورد نظامهارا نام ببرید. چهار متفکر یعنی مورتون کاپلان، ریچارد روزکرانس، مک کله لندومدلسکی در تدوین و تبیین این نظریه نقش اساسی داشته اند.

25) دیدگاههای کلان در خصوص روابط بین الملل در چند گروه قرار می گیرند ؟ دوگروه 1- سنت گرایان (رفتار ذهنی)2- رفتار گرایان (رفتار عینی)

26)مبانی دیدگاه سنت گرایی نظام ها را بیان کنید. سنت گرایان معتقد به تولید نظریه بر اساس خلاقیت ذهنی انسانی هستند در واقع ذهن­گرایان معتقدند که شناخت علمی پدیده­های اجتماعی تنها به‌صورت کمی و عینی میسر نیست، بلکه توجه به ابعاد ذهنی در پژوهش­های اجتماعی نیز ضرورت دارد. رفتار گرایان توانستند تا زمالن جنگ جهانی دوم فعالیت کنند

27)مبانی دیدگاه رفتارگرایی نظام ها را بیان کنید. رفتارگرایان پس از جنگ جهانی دم ظهور کردند وعلت بوجود آمدن آنها وحشت ونگرانی از قدرت گرفتن کمونیست ها بود لفظ رفتار در روانشناسی استفاده می شود به معنی رفتاری که قابل مشاهده است رفتارگرایی شامل انگیزه-رفتار- علاقه- عقیده- شخصیت- برداشت و... می شود که بطور طبیعی قابل اندازه گیری علمی نمی باشد

28)نظریه کاپلان در مورد نظامهارا بیان کنید. کاپلان با تاکید بر تعریف نظام بین المللی به عنوان مجموعه ای از متغیرهای پیوسته که می توان از آنها قواعد منظم رفتاری استخراج کرد، مدعی است « نظریه نظامها به محققان اجازه می دهد تا از متغیرهای دیگر رشته ها ی علمی در تجزیه و تحلیل مسایل روابط بین الملل بهره گیرند».

29)کاپلان چند وضعیت تعادلی نظام در سطح بین المللی را مشخص می کند نام ببرید؟ 6 وضعیت  که به دو دسته تاریخی و غیر تاریخی (ذهنی) قابل تقسیم هستند. 1-نظام موازنه قدرت  2-نظام دو قطبی منعطف 3- نظام دو قطبی متصلب 4-نظام عالمگیر 5-نظام سلسله مراتبی 6- نظام با توان وتوی واحدها

30)نظریه تصمیم گیری را بیان کنید. نظریه تصمیم گیری، دیدی خرد گرایانه دارد. بر اساس این دیدگاه از برخورد دروندادهای موثر بر تصمیم گیری و برون دادهای ناشی از دستگاه تصمیم گیری است که تصمیم گیری سیاسی شکل می گیرد و به صورت سیاستهای رسمی و اقتدار آمیز از هر جامعه وارد محیط بین المللی می شود. با این تعبیر سیاست بین الملل فرایندی از تعامل تصمیمات خارجی کشورهای مختلف است. متفکرانی چون ساپین،بروک،هربرت،سایمون و به ویژه اسنایدر (Snyder) این نظریه را پروراندند. صاحب نظران نظریه تصمیم گیری به دو دسته مطلق گرا یا خرد گرای مطلق و نسبی گرا یا خردگرای محصور قابل تمایز هستند. تصمیم گیری خرد گرایانه مطلق، نماینده الگوی کلاسیک تصمیم گیری در روابط بین الملل است. این نظریه پردازان معتقدند، عمل و عکس العمل در روابط بین الملل ناشی از امور محاسبه شده به وسیله دولت های مختلف است و نه اموری تصادفی. چهار عنصر در قالب تصمیم گیری کارکردی از اهمیت بسیاری برخوردارند. بازیگر و بازیگران، اهداف، شیوه های رسیدن به هدف و وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب آینده. اما هربرت سایمون مطلق گرایی نظریه اسناید و همکاران او مبنی بر عقلانیت مطلق تصمیم گیری سیاست خارجی را نا مکفی می داند و مدعی است باید تصمیم گیری مکفی یا بسنده جو optimizing-sptiisfying به جای تصمیم گیری بهینه ساز نشانه مبنای این تمایز از چگونگی دخالت یا عدم دخالت عوامل فردی و گروهی در تصمیم گیری ملی ناشی می شود. گراهام آلیسون در کتاب شیوه های تصمیم گیری در سیاست خارجی در کنار شیوه تصمیم گیری خردگرایانه مطلق، دو مدل روند سازمانی و سیاست دیوانسالاری را ارایه می دهد. مدل روند سازمانی می گوید که دولت یک کشور، مجموعه ای یکپارچه نیست و تصمیم سیاست خارجی از مجموع رفتارهای سازمان مسؤول در قبال یک مساله خاص به دست می آید. بر این اساس، تصمیمات درون سازمانی به دو دسته معمول (با برنامه) و غیر معمول (بی برنامه) تقسیم می شود. تصمیمات معمول مبتنی بر خط مشی ها، رویه ها و مقرراتی است که برای راهنمایی کارکنان وضع شده است. ولی تصمیمات غیر معمول با مشکلات و مسایل غیر عادی و جدید سرو کار دارد و ملاک غیر معمول بودن تصمیمات سازمانی، تکرار ناپذیری آنها، جدید بودن و فقدان رویه های معین برای اتخاذ آنها است. آلیسون مدعی است، بازی قدرت میان تصمیم گیرندگان، عقلانیت مطلق را در تصمیم گیری محدود می کند و مدل دوم یعنی سیاست دیوانسالارانه را ارائه می دهد.(12) بر اساس این مدل، پیامد بازی های سیاسی بر آیند مذاکرات افراد تصمیم گیرنده ای است که هر کدام خواهان دست یابی به اهداف خاصی هستند. در این مدل تصمیات سیاسی حاصل پویش ها و تعامل بین گروه های سیاسی رقیب است. بنابراین سیاست خارجی صرفا راه حلی برای رفع مشکل ملی نیست بلکه نتیجه مجموعه ای از مصالحه ها و برخوردهای مقاماتی است که منافع گوناگون خود را در پرتو قدرتهای گوناگونی که دارند تامین می کنند. بالاخره آنکه سیاست خارجی از انتخاب ها و یا بازده های دستگاه های تصمیم گیری ناشی نمی شود بلکه بر عکس تصمیم سیاست خارجی بر آیند بازیهای کاسبکارانه گوناگون میان بازیگران درون حکومتی است. به عبارت دیگر و در مجموع می توان گفت، بر اساس نظریه تصمیم گیری اگر تصمیم گیرندگان کشوری، منطقی تصمیم بگیرند احتمال انتخاب راه حل هایی که متضمن کمترین هزینه و بالاترین دستاورد باشد، وجود خواهد داشت و تصمیم گیری سیاست خارجی به بالاترین سطح کار آمدی خود خواهد رسید. از سویی چون امکانات فکری و مادی در تعیین دستاوردها تاثیر دارند، تصمیم گیرندگان مجبورند خواسته های خود را به حداقل مکفی محدود کنند.
تفاوت در امکانات فکری و مادی در تامین عقلانیت مطلق، محدودیت ایجاد می کند. پس افراد و دستگاه های تصمیم گیرنده هر کدام نسبت به امکانات فکری و سازمانی خود در پیشبرد منافع ملی نقش خواهند داشت؛ در نتیجه منافع ملی که از مجموع این پویش به دست می آید در حد عقلانیت مطلق نخواهد بود.

30)نظریه همگرایی منطقه ای را بیان کنید متفکران مطرحی چون کانتوری، اشپیگل،میترانی وارنست هاس در نظریه همگرایی می گویند، همگرایی تاسیس نهادهای جدید فوق ملی برای رفع نیازهای کارکردی است.(13) نظریه همگرایی می گوید، منافع مشترک اقتصادی فنی میان کشورهای اروپایی به وجود آمده است؛ پس زمینه برای همکاری مشترک بین این کشورها ایجاد شده و این همکاری مشترک به زمینه های دیگر موضوعی تسری خواهد یافت و از این رو نخبگان جامعه تصمیم خواهند گرفت تا زمینه های همکاریهای فراملی را نهادینه کنند و مجبورند در بعضی از زمینه های فنی، حوزه فعالیت را به بخشهای غیر دولتی واگذار کنند. در نتیجه با گسترش همگرایی، احتمال بروز جنگ میان کشورهای عضو کاهش خواهد یافت و مردم کشورهای عضو علاقه مند به مداخله در سیاست برای تحکیم همگرایی می شوند و روند همگرایی به حوزه های جدید تسری خواهد یافت.

31)- نظریه وابستگی متقابل را بیان کنید

بر اساس نظریه وابستگی متقابل با دگرگونی در سیاست بین الملل و ماهیت قدرت، مسایل اقتصادی، اجتماعی اهمیت فزاینده ای یافته است.حاکمیت، خود کفایی و استقلال بی معنا شده و همکاری، شاخصه مهم و بارز وابستگی متقابل است. بر اساس نظریه وابستگی متقابل، مجاری تماس و تعداد بازیگران فراملی افزایش یافته و نقش انحصاری دولتها در سیاست بین الملل از بین رفته است و حاکمیت کشورها فرسوده شده. از این رو عامل تعارض بین کشورها کاهش یافته است؛ در نتیجه زمینه برای همکاریهای صلح آمیز رفاهی فراهم شده و کشورها نسبت به تغیرات یکدیگر حساس شده اند و چون در صورت عدم همکاری آسیب پذیر خواهند شد، همکاری فی ما بین را افزایش می دهند و ثبات بین المللی افزایش می یابد.

  14)نظریه مصرف نامکفی هابسون (امپریالیسم اقتصادی) را بیان کنید. ریشه امپریالیسم اقتصاد است وی ناسازگاری درونی سرمایه داری موجب امپریالیسم است .درجوامع سرمایه داری سرمایه داران فعالیت می کنند ، تولید می کنند ، کارگر استخدام می کنند ولی عمده درآمد برای خودشان است وبه کارگر کمتر حقوق می دهند .اینان مالیات نمی دهند سرمایدار با پول خود کارخانه دیگر ایجادمی کند وباز تولید بیشتر ودر آمد بیشتر ، کارگران هم بادر آمد کم و قدرت خرید پایین لذا کالاهای تولیدی در داخل کشور مشتری کمتری پیدا می کند سرمایه دار سرمایه خود را به دیگر کشورها برده آنجا فعالیت را آغاز می کند چون کارگر زیاد وسرمایه کم است آنجا حلقه متوسط و دولت را با خود همراه می کند و اینجاست که سیاست امپریالیسمی را برای منافع خود برقرار می کند

  15) نظریه مارکس در خصوص امپریالیسم اقتصادی چیست؟نظام تولید اقتصادی تعیین‌کنندة ساختارهای نهادی و ایدئولو‍ژیک جامعه است .هر کس کنترل نظام اقتصادی را در دست دارد ،کنترل نظام سیاسی را نیز در دست خواهد داشت. سرتا سر تاریخ عرصه مبارزه طبقاتی میان یک گروه حاکم و یک گروه مخالف است که از بتن آن نظام اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی نوینی سر بر می‌آورد نهایتا باا پیدایش سوسیالیسم وکمونیسم این روند تضاد تاریخی متوقف وجامعه کمونیستی بی طبقه وفاقد تضاد بوجود می آید.

16) نظریه هیلفردینگ در خصوص امپریالیسم اقتصادی چیست؟

هیلفردینگ «سرمایه مالی» را باعث تقویت انحصار‌ها می‌دانست که رقابت را محدود می‌کنند و در عین حال راه سرمایه‌های خارجی را باز کرده و تمایلات امپریالیستی حکومت‌ها را دامن می‌زند. اگر سرمایه‌داری قرن نوزدهم به دنبال آزادی تجارت بود، سرمایه‌داری در «مرحله نهایی» آن متوسل به تعرفه‌های گمرکی برای حمایت از انحصار‌های داخلی و تقویت روحیه امپریالیستی می‌گردید. او(مثل هابسون وکائوتسکی) به کارآمدی اراده انسانی در جلوگیری از کشیده شدن سرمایه داری به امپریالیسم معتقد بود

17) نظریه بوخارین در خصوص امپریالیسم اقتصادی چیست؟

سرمایه داری با ایجاد اقتصاد جهانی بازار اقتصاد های ملی را به هم وابسته می کند به نحوی که چند قطب اقتصادی سازمان یافته در یک سو ودر سوی دیگر کشورهای توسعه نیافته قرار می گیرند کشورهای توسعه نیافته در قلمرو کشورهای توسعه یافته قرار می گیرند در نتیجه دوطبقه جدید بورژ وازی وپرولتاریای بین المللی بوجود می آید که بخاطرتولید زیاد ومصرف کم برای سود بیشتر نیاز می شود با سیطره قهرآمیز در قلمرو اقتصادی در خارج از کشور سرمایه گذاری نمایند.

18) نظریه لنین در خصوص امپریالیسم اقتصادی چیست؟ لنین می گوید رقابت آزاد در نظام سرمایه داری قابل دفاع نیست چرا که این رقابت، به انحصار منجر می شود و نهایتاً این انحصار است که امپریالیسم را شکل می دهد. او با آوردن آمار و ارقام مربوط به مبادلات اقتصادی سرمایه دارها، سعی می کند این انحصار را عیان کند. «پیدایش انحصاری ها، که معلول تمرکز تولیدات است، قانون عمومی و بنیادین مرحله کنونی رشد و توسعه سرمایه داری است.» از نظر او سرمایه داری در مرحله امپریالیستی، تولید را اجتماعی می کند. به عبارتی سرمایه داران را «از مرحله رقابت آزاد کامل» به «اجتماعی شدن کامل  » می کشاند. «تولید اجتماعی می شود اما مالکیت کماکان خصوصی باقی می ماند  . ابزار اجتماعی تولید کماکان در مالکیت خصوصی عده قلیلی باقی می ماند  .» (پس رقابت آزاد، تمرکز تولید می آورد، تمرکز تولید، امکانات و منابع خام و بازار بیشتر می طلبد. سرمایه داران بزرگ با بی رحمی سرمایه داران کوچک را می بلعند. انحصار بین چند بنگاه، کارتل و تراست شکل می گیرد. این به نوبه خود به تقسیم جهان میان قدرت های بزرگ منجر می شود. پس رقابت در نظام سرمایه داری در تضاد با انحصار عمل می کند. «بنابراین ما در دوران ویژه سیاست مستعمراتی جهانی زندگی می کنیم که با آخرین مرحله رشد و توسعه سرمایه داری و با سرمایه داری مالی ارتباط بسیار نزدیکی دارد.»

19)از نظر لنین پنج خصلت برای امپریالیسم وجود دارد آن را بیان کنید.

1-  تمرکز تولید و سرمایه [به چنان مرحله ای از تکامل می رسد که انحصارهایی به وجود می آیند که نقشی تعیین کننده در زندگی اقتصادی دارند .]

2- ادغام سرمایه بانکی با سرمایه صنعتی و ایجاد الیگارشی «سرمایه مالی»

3- صدور سرمایه [جدا از صدور کالا اهمیت ویژه ای پیدا می کند]

4- تشکیل کارتل ها، تراست ها و سازمان های انحصارگر بین المللی سرمایه داران

5- تقسیم منطقه ای جهان. «امپریالیسم یعنی اینکه سرمایه داری به مرحله ای از رشد و توسعه رسیده که سلطه انحصارها و سرمایه مالی برقرار می شود.»

  20) نظریه های چرخه ای استیلای سیاسی جورج مدلسکی را بیان کنید.  جورج مدلسکی مفهوم پیشوایی را به جای استیلا به کار می برد و منظور از پیشوا بازیگری است که توان نوآوری و حرکت به جلو را در جهت ارتقای مصلحت عمومی دارد و عملش مشروع خواهد بود. به نظر «مدلسکی» هر چرخه استیلای سیاسی بر جهان حدود یک قرن به طول می انجامد. به طور خلاصه در توضیح وجوه مشترک نظریات چرخه استیلا می توان گفت، نظام جهانی بر تلاش استیلا جویانه بازیگران مبتنی است و بازیگران قدرتمند سعی دارند به رهبری آن نایل آیند و از طرق مختلف سعی می کنند قدرت خود را نسبت به رقبا بهبود بخشند و از سویی سعی خواهند کرد، از دستیابی دیگر بازیگران به قدرت برتر جلوگیری کنندو برای حفظ قدرت برتر به نوآوری سیاسی و اقتصادی دست می زنند  . او پیش فرض هایی برای دستیابی به قدرت استیلای قائل است . از جمله آنکه پیشوایی سیاسی جهانی نیازمند پیشوایی در قدرت اقتصادی است . علاوه بر قدرت تعیین کننده اقتصادی ، وی به مواج نوآوری سیاسی نیز اشاره دارد . به مقتضای دو نوع نوآوری فوق است که صنعت ارتباطات جهانی نیز متحول می شود. وی نو آوری سیاسی را متضمن نوآوریها و توسعه اقتصادی طی چرخه های بلند صدساله می داند . با استفاده از این قالب دهی به تاریخ ، مدلسکی پیش بینی می کند که در آینده تحولات چرخه ای موجب پیدایش دو پویش خواهند شد :1) افول پیشوایی آمریکا ،2) دگرگونی احتمال در پویش جنگ های جهانی .

21)نظریه موازنه قدرت را بیان کنید.یکی از قدیمی ترین و مهمترین نظریه های حوزه سیاست بین الملل مربوط به صلح و امنیت است که از سال 1648 تا 1914 که جنگ جهانی اول شروع شد ( دوران جنگ سرد ) می باشد معنی آن یعنی هم وزن کردن و دو چیز را برابر کردن است در اصطلاح یعنی توازن قدرت به عنوان یک نظام به جامعه ای مرکب از چندین ملت است که بازیگران اصلی هویت و استقلال خویش را از طریق توازن حفظ کنند موازنه قدرت یعنی قانون رفتار دولتها است به نحوی که آنان در صورت رویارویی با قدرت متجاوز و به هم زننده تعادل مخالفت و مقابله کنند و یا حالتی است که هیچ قدرتی در وضعی نیست که به دولت دیگر حمله و آنها را به خطر بیندازد

الف -نظریه ریمون آوند= موازنه قدرت در قطب بندی های مختلف دوقطبی وسه قطبی ظاهر می شود تا تعادل قدرت حفظ شود. سه نوع صلح وجود دارد صلح تعادلی(تعادل بین نیروهای دویاچندقطب)، صلح ناشی از سلطه (به رسمیت شناخته شدن برتری یک واحد سیاسی از اعضای نظام بین الملل) وصلح امپراتوری(نیروهای تمام بازیگران مقهور نیروهای یکی از بازیگران می شوند. منازعه که به هنگام ناسازگاری منافع رخ می دهد مشتمل بر سه جزء 1-بازدارندگی ،2-تحریض و 3-براندازی است .تحریض برای منازعه شیوه ای ای است که رقیب را مجاب به تغییر رفتار کنند.

ب- نیکولاس اسپایکمن= فرایندهای مختلف در صحنه بین الملل آنان را وا می دارد تا جهت حفظ وتضمین بقا یا قدرتمند شوند یا درکنف حمایت قدرتی بزرگ در آیند.

ج-اشتراوس- هوپه = باید فرهنگ اعتقادی کنترل کننده قدرت را تقویت کرد تا زمینه حل اختلافات روانشناختی فراهم شود

د- جورج کنان= دیپلمات ها باید با اعمال صحیح ضمن تأمین منافع کشور خود از اقدامات تنش زا خود داری کنند.

ه- کسینجر= توازن قدرت دراستفاده از دیپلماسی در مناسبت های بین المللی وتوجه به عناصر داخلی سیاست خارجی است زیرا ثبات بین المللی تابع سه عامل است1-اراده مذاکره قدرتمند برای حل وفصل اختلافات با قدرت های انقلابی 2- توانایی مهار میزان ومنازعه وجلوگیری از جنگ 3- توانایی دولتهای طرفدارثبات به اعمال جنگ محدود برای حفظ وضعیت موجود

و-آلفرد تی. ماهان و سر هلفورد مکیندر= تأمین قدرت مناسب برای امنیت راههای دریایی

ز- هانس جی . مورگنتا=تنها راه رسیدن به صلح پایدار جهانی وجود جامعه ای اخلاقی و سیاسی جهانی قبل از تشکیل دولت جهانی است ،وجود دولت جهانی به تنهایی کافی نیست بلکه وفاداری به دولت جهانی وجهانی شدن باید همراه عدالت باشد.

ح- راینهولد نیبور = او با الهام از داستان هبوط انسان نظریه خود را بیان کردمنازعات انسان ناشی از برخورد میان ابزار قدرت وفخرفروشی است لذا با تقوای شخصی وتقوای سیاسی می توان آثار منفی بدبینی را کم کرد وقدرت را در تأمین عدالت وخدمت به منافع عمومی بکار گرفت.

سئوالات مطالب کلاسی نظریه های بین الملل

1-    عامل و موجد تحولات در روابط بین الملل چیست ؟ تحولات عمده یا تحولات کلان که کلی نگر هستند .

2. مسائل بنیادین کدامند ؟ مسائلی که به کلیه مسائل خرد و کلان توجه دارد .

3. هدف از نظریه در روابط بین الملل چیست ؟

الف ) اطلاعات پراکنده را تحت نظم قرار می دهد             ب) برای آن قالب هایی قرار می دهد تا رویه ها به حقایق نزدیکتر باشد ج) رویه هایی که رخ می دهد در چارچوب معینی تحلیل تبین می کند تا برای محقق قابل درک باشد .

4. سنت گرایان در روابط بین الملل چگونه عمل می کنند ؟ از آنجایی که روابط بین الملل به دنبال منظم تر ، سیستماتیک تر و علمی تر کردن است سنت گرایان رویدادهای تاریخی را بررسی تا وقایعی که در آینده ممکن است رخ دهد را پیش بینی و سازماندهی کنند . (بررسی تاریخی وقایع گذشته برای پیش بینی وقایع آینده )

5. وظایف تئوری از نظر هافمن چیست ؟

الف ) نظم بخشیدن به داده ها ( ارائه چارچوب معینی برای آزمایش فزضیه ها و نظم بخشیدن برای فراهم کردن یک قانون )

ب) ایجاد معیاری برای بررسی مسائل و مشکلات و انتخاب راه مناسب برای تحلیل آن

ج) پیش بینی حوادث و فهمیدن آن

6. روش های شناخت درست در نظریه چیست ؟

الف ) پیدا کردن عناصر               ب) پیدا کردن رابطه علی بین عناصر                  ج) تبین ماهوی قضیه

7. چرا در روابط بین الملل نمی توان به یک نظریه تکیه کرد ؟ چون علت متغیرها زیاد و مسائل پیچیده ای وجود دارد همچنین روابط بین الملل با کشور ها و افرادمختلفی سرو کار دارد لذا نمی توان یک چارچوب نظری فراهم و به همه اتفاقات تعمیم دهیم . (وجود مسائل ومتغییرهای زیاد وپیچیده )

8. نظریه خوب چه نظریه ای است ؟  

الف ) نظریه ای که تا مدت های مدید برای بررسی و تجزیه و تحلیل کشورها مورد استفاده قرار کیرد .(بادوام باشد)

ب) نظریه ای که روند شکل گیری درست و تاریخی آنرا بدانیم و عواملی را که باعث ایجاد آن شده را متوجه شویم . (روشن بودن علل موجده آن)

9. چه مسائلی از شکل گیری دولت ها جلوگیری می کرد ؟

الف) اقتدار کلیسا            ب) ابتدایی بودن اقتصاد            ج) ابتدایی بودن وسایل حمل و نقل           د) وجود نظام فئودالی

10. نظریات بین الملل از چه زمانی و توسط چه کسانی مطرح شد ؟ بعد از قرون وسطی - توسط ماکیاولی و کانت - که اعلام نمووند برای امنیت بین الملل باید یک جامعه بین الملل ایجاد کرد که تابع قانون باشند . همه از آن پیروی کنند .(پیشنهاد جامعه بین الملل )

11. سطوح تحلیل چیست ؟ یک چارچوب نظری است که در تجزیه و تحلیل سیاست خارجی به ما کمک می کند تا تصویر واقع بینانه از وقایع داشته باشیم و بتوانیم آنها را دسته بندی کنیم .

12. نظریه موازنه قدرت (موازنه قوا ) چیست ؟ یکی از قدیمی ترین و مهمترین نظریه های حوزه سیاست بین الملل مربوط به صلح و امنیت است که از سال 1648 تا 1914 که جنگ جهانی اول شروع شد ( دوران جنگ سرد ) می باشد معنی آن یعنی هم وزن کردن و دو چیز را برابر کردن است در اصطلاح یعنی توازن قدرت به عنوان یک نظام به جامعه ای مرکب از چندین ملت است که بازیگران اصلی هویت و استقلال خویش را از طریق توازن حفظ کنند موازنه قدرت یعنی قانون رفتار دولتها است به نحوی که آنان در صورت رویارویی با قدرت متجاوز و به هم زننده تعادل مخالفت و مقابله کنند و یا حالتی است که هیچ قدرتی در وضعی نیست که به دولت دیگر حمله و آنها را به خطر بیندازد

13. پیش نیازهای ایجاد توازن قدرت چیست ؟

الف )بازیگران متعدد سیاسی.   ب) تفاهم رهبران . ج) فقدان یک قدرت مرکزی مشروع . د) توزیع نابرابر قدرت . ه) رقابت مستمر و پیاپی کنترل شد .

14. در ایجاد توازن قوا حداقل و حداکثر چند نظام نیاز است تا ثبات بوجود آید ؟ حداقل 3 و حداکثر 5 نظام

15. انواع موازنه قدرت و محاسن آنرا بیان کنید ؟    دوطرفه و سه طرفه - اجازه نمی دهد برتری با یکی از بازیگران باشد

16. اهداف موازنه قدرت را بیان کنید ؟

الف) جلوگیری از بروز و استقراز یک قدرت برتر. ب) حفظ موجودیت عناصر تشکیل دهنده . ج) تقویت و تداوم صلح . د) تأمین امنیت و ثبات آن

17. شیوه های توازن قوا را بیان کنید ؟

الف) بازگردانی اراضی اشغال شده توسط اشغالگر  .  ب) تفرقه بینداز و حکومت کن . ج) ایجاد دولت های حایل  .  د) تشکیل اتحادیه ها   .  ه) مداخله.  و ) چانه زنی دیپلماتیک . ز) رقابت و مسابقه تسلیماتی   .   ح) جنگ (به عنوان آخرین راه حل )

18. انتقاداتی که به نظریه توازن قوا جود دارد را بیان کنید ؟

- اندازه گیری قدرت دشوار است     

- عدم روشن بودن اقدامات برای ایجاد توازن

- معلوم نیست قدرت ها چه وقت توازن قوا انجام می دهند .

19. اولین نظریه پردازان در روابط بین المل چه کسانی بودن اهداف آنها چه بود ؟  مورگنتا و کیسینجر (1904-1980)   

اهداف آنها :  -1محافظه کاری     2- حفظ وضع موجود   3- تغیر وضع موجود 4- پرستیژ 5- رضایت از توزیع قدرت   6- نا رضایتی از توزیع قدرت

7- نمایش قدرت 8- حفظ یا افزایش قدرت  9- رسیدن به امپریالیسم 

20.  اهداف سیاست خارجی چیست و چگونه می توان به آن دست یافت ؟ (منافع ملی - داشتن قدرت)

بر حسب منافع ملی است و زمانی به آن دست پیدا می کنیم که قدرت داشته باشیم .