تحقیق موردی

1.      تعریف تحقیق موردی

2.      اهداف تحقیق موردی

3.      کاربرد تحقیق موردی

4.      ویژه گیهای تحقیق موردی

5.      انواع تحقیق موردی

6.      مزایای تحقیق موردی

7.      کاستی های تحقیق موردی

8.      مراحل تحقیقموردی

تعریف

مطالعه موردی ( مورد پژوهشی ) یک مطالعه جامع ، عمیق ودقیق ازیک مورد درشرایط وموقعیت های واقعی است ودرمیدان عمل صورت می گیرد ومنظور ازمورد میتواند یک فرد ، سازمان ، کشور ، رویداد ، سیاست های عمومی ، سیاست های قومی ، شیوه های رهبری ، جنبش های سیاسی ، انقلاب های اجتماعی ، نظامهای انتخاباتی وبطور کلی یک سیاست شیوه عمل فرایند   ویاساختار باشد .

هدف ازاجرای این نوع تحقیق درک جامع ازیک دوره کامل یاقسمت مهم اززنده گی فردی وجمعی ، ایجاد یک واقعه ، یک رویداد ویایک نهاد درموقعیت های واقعی است .

اهداف

تحقیق موردی دارای اهداف سه گانه( اکتشافی ، توصیفی ، تبینی ) می باشد . عمدتاً تحقیق موردی اکتشافی است ، مطالعه پیرامون موضوعاتی است که اطلاعات اولیه درمورد آن وجودندارد ، مطالعه موردی مقدمات برای مطالعات دیگر می باشد ، وگاهی نیز هدف ازآن فراهم کردن توصیف های دقیق ازیک موضوع است بطوری مثال : بررسی ابعاد وزوایای یک حزب ازقبیل ساختار وتشکیلات سازمان ، ویژه گیهای رهبری ، ایدئولوژی سازمان ، فرهنگ سیاسی حاکم برسازمان ، رابطه قدرت میان بخش های مختلف سازمان ، کارکرد های سازمان دریک دوره معین ، یک تحلیل توصیفی ازیک سازمان است وعمدتاً منجر به تبین نمی گردد ، زیرا قابلیت تعمیم ندارد .

کاربرد

1.      عدم کنترول محقق برپدیده ها

2.      تعلق به زمان حال داشتن

تحقیق موردی درزمانی کاربرد دارد که محقق کنترول برپدیده ها نداشته ونمی تواند ازطریق  روش آرایشگاهی استفاده نماید وثانیاً درزمان است که یک مورد متعلق به زمان حال بوده ودربستر واقعی خود قرارداشته باشد .

ویژه گیها

1.      ارائه تصویرکامل وسازمان یافته ازیک مورد

2.      کشف روابط علت ومعلول

3.      موردی بودن ونداشتن قابلیت تعمیم

4.      تعلق به زمان حال داشتن

انواع

1.      تک موردی

2.      چند موردی

3.      انطباق نظریه بامورد

4.      آزمون نظریه بامورد

5.      اکتشافی

تحقیق موردی عمدتاً اکتشافی ، توصیفی وفاقد جنبه های تئوریک ونظری می باشد اما این بدان معنا نیست که درتحقیقات موردی ، تحقیقات نظری صورت نگیرد . بطوری کلی می توان تحقیقات موردی را بصورت زیربیان نمود :

1.      تک موردی : این تحقیق فاقد جنبه های نظری است ویک جنبش اجتماعی ازابعاد مختلف مورد بررسی قرارمی گیرد .

2.   چند موردی : این تحقیق به چند مورد محدود خلاصه شده وموارد خاص را بررسی می کند بطوری مثال :            فرایند دولت سازی درترکیه وافغانستان .

3.   انطباق نظریه بامورد : درین روش نظریه ای انتخاب شده به یک مورد خاص تطبیق داده می شود بطوری مثال : محقق علاقمند به تئوری مارکسیستی است وسعی می کند بااین دید گاه تحولات سیاسی واجتماعی درافغانستان را مورد بررسی قراردهد .

4.   آزمون نظریه بامورد : درین مورد ابتدا یک مورد انتخاب شده ونظریه های مختلف بررسی می شود ، ازمیان نظریه اون نظریه که بیشترین توضیح دهنده گی اون مورد را داشته باشد انتخاب می گردد بطوری مثال : بی ثباتی سیاسی درافغانستان درسه دهه اخیر یک مورد است که محقق تئوریهای ثبات سیاسی را بررسی نموده وازمیان یک نظریه ، نظریه ای خاص را انتخاب می نماید .

مزایا

1.      نزدیکی به واقعیت

2.      توجه به جنبه های مختلف

3.      انجام توسط یک فرد

4.      کمک به اقدامات عملی

کاستی ها

1.      کوچک بودن نمونه

2.      عدم قابلیت تعمیم

3.      امکان دخالت تعصب وذهنیت محقق

مراحل تحقیق موردی

1.      انتخاب مورد

2.      تعین طرح تحقیق

3.      گردآوری اطلاعات

4.      طبقه بندی وسازماندهی اطلاعات

5.     تهیه گزارش