68- خوارج چه کسانی بودند؟ خوارج گروهی ازنیروهای سپاه عراق بودند که درقرن نخست هجری ودقیقاً درجنگ صفین وداستان حکمیت پا به عرصه تحولات سیاسی ومذهبی گذاشتند وبا اتخاذ مواضع احمقانه وانجام اقدامات سراسرخشونت، مسیرتاریخ اسلام را عوض کردند.

  69- خوارج چگونه بوجود آمدند؟ خوارج فرقه‌ای است که درجنگ صفین پدیدآمد.این جنگ بین امام علی(ع)خلیفه قانونی ومعاویه‌بن ابی‌سفیان که مردی یاغی وسرکش بودوتلاش می‌کرد خلافت رابه ناحق به دست آورد رخ داد.خوارج با نیرنگ سپاه شام، علناً ظهورکردند.وقتی معاویه دید که تداوم جنگ موجب شکست حتمی اوست، پس از مشورت با عمربن عاص، دستوردادتاسپاهیان، قرآن‌ها را برسرنیزه کنند.این نیزنگ، درسپاه علی(ع)طوفانی برپاکردوتعدادفراوانی از سپاه حضرت به تعبیرخودشان به حکم قرآن پاسخ مثبت دادند.امام علی(ع)باخانواده وتعدادکمی از نیروهای مخلص خود تنهاماند. وآن حضرت را مجبوربه پذیرش حکمیت کردندوپس از آن علیه آن حضرت شوریدند وپذیرش حکمیت را کفر نامیده وعلی(ع) را تکفیرکردند واز اوخواستند که به کفرخود اعتراف کرده واز این گناه توبه کند.

70- اسامی مختلف خوارج را بیان کنید. خوارج با اسامی مختلفی چون حروریه ومارقین شهرت یافتند.آنها رابدین جهت خوارج گویند که از صف طرفداران علی(ع)به طورخاص، یا از جمع مسلمانان به طورعام خارج گردیدند.عنوان حروریه نیزبه علت اقامت آنان درروستای حروراء دراطراف کوفه بر آنان اطلاق شده است.اصطلاح مارقین را هم خود امام علی(ع) بر آنها نهاده است. مارق به تیری گفته می‌شود که از نشانه بگذرد این عنوان برخوارج بدلیل خارج شدنشان از دین بکاررفته است.

71- خوارج به چند فرقه‌ منشعب شده است؟ پنج فرقه ،که عبارتند از:1-محکمه یاحروریه(گروه نخستین از خوارج که درحروراء یکی از قرای کوفه اجتماع کردند)2-ازارقه(پیروان نافع بن الازرق3-نجدیه(پیروان نجده بن عامرحنفی)4-صفریه(پیروان زیادبن الاصفر)5-اباضیه(پیروان عبدالله بن اباض).

 72- سرانجام کار خوارج چه شد؟ خوارج و نهروانیان به مدائن رفتند و نماینده امام علی(ع)درآن ناحیه، عبدالله بن خباب راسربریدند و همسرباردارش را به قتل رسانده، عده‌ای دیگراز زنان قبیله طی راکشتند وآغاز گرجنگ با امام علی (ع) شدند.امام علی(ع) که به نصیحت آنان می‌پرداخت تا از عقاید نادرست خود دست بردارند ولی درنهایت ناگزیر به جنگ با آنان شد و درجنگ نهروان تمامی آنان نابود شدند.

 73- هسته اصلی تفکرات خوارج چه بود؟ شعارخوارج درمقابل جریان حکمیت شعارتحکیم"لاحکم الالله"بود یعنی حکم جز از آن خداوند نیست.این عنوان به لحاظ نظریات سیاسی دربرگیرنده‌ی هسته اصلی تفکرات خوارج بود که درعین حال نقطه ضعف خوارج همان شعارتحکیم بود چرا که مردم ناگزیر از داشتن امیر و حاکم هستند تاحکم خدا را جاری سازد. شعارتحکیم به گونه‌ای که از سوی خوارج طرح می‌شد به تعبیرقاموس سیاسی، نوعی بی حکومتی، هرج ومرج وآنارشیسم راموجد می شد.

74-توصیف روان شناسانه علامه جعفری از خوارج را بیان کنید؟ایشان خوارج را افرادی می‌داند که از دو بیماری روانی پارانوئید و نارسیسم رنج می‌بردند، یعنی آنان به سوءظن وبدبینی به دیگران از سویی وخودمداری از سوی دیگرمبتلا بودند.

 75- اهمیت سیاسی فتنه خوارج چه بود؟ اهمیت سیاسی فتنه خوارج، گذشته از ایجاد کردن نابسامانی و تفرقه در میان بلاد اسلامی ومسلمین،آماده کردن زمینه‌ی غلبه معاویه بود که درواقع چهره‌ی کشورهای اسلامی آینده را دگرگون ساخت تا اینکه درنهایت سلسله اموی از سال 40تا132هجری وسپس عباسیان از132تا656هجری قمری برجامعه مسلمین غلبه یابند و اسلام را از مسیراصلی خودمنحرف سازند.

76-چندمورد از اندیشه های سیاسی وفقهی خوارج را بیان کنید؟ 1-خلافت باید به انتخاب آزاد مسلمانان باشد.  2-لازم نیست که خلیفه از قریش باشد. 3-واجب است که خلیفه به امرخداخاضع باشدودرحکم خدا بایدتحکیم را نپذیرد وگرنه عزلش واجب می‌شود. 4-درنظرایشان از حیث برعهده گرفتن خلافت، زن نیزچون مرد است یعنی می تواند خلافت را عهده‌دار شود، مشروط براینکه بتواند از آن و واجبات آن دفاع کند.    5-هرکس گناه کبیره انجام دهد، کافرومرتد است وباید اورا کشت مگر اینکه توبه کند.   6-سوره یوسف جزء قرآن نیست چون داستان عشقی دارد.   7-مخالف تقیه بودند وعقیده داشتند هرکس تقیه کند هم کافر است وهم منافق.

77- اقدام نهایی خوارج در مورد حضرت علی (ع) چه بود؟ شهادت امام علی(ع) توسط خوارج . امیرالمؤمنین علی بن ابطالب(ع)توسط یکی از خوارج تندرو نبرد نهروان به نام عبدالرحمن بن ملجم مرادی درمحراب عبادت به جهت شدت عدلش درشب نوزدهم ماه مبارک رمضان سال40هجری با شمشیرزهرآلودضربت خوردودر21همان ماه به شهادت رسید.

78- افشاگری‌های امام علی(ع)دررابطه با خوارج را بیان کنید. شما(خوارج)بدترین مردم  و آلت دست شیطان و عامل گمراهی این و آن هستید.(خطبه 127نهج البلاغه) درجنگ نهروان هنگامی که از کنار کشتگان خوارج می‌گذشت فرمود: بدا به حال شما،آن که شمارا فریب داد وبه شما زیان رساند پرسیدند چه کسی آنان را فریفت؟ امیرالمؤمنین(ع) فرمود: شیطان گمراه کننده ونفسی که به بدی فرمان می‌دهد، آنان را با آرزوها مغرور ساخت و راه گناه رابرایشان آماه کرد، وبه آنان وعده ی پیروزی داد و سرانجام به آتش جهنم گرفتارشان کرد(حکمت 322).

79- گروه مُرجعه چگونه بوجود آمدند؟ و چه کسانی بودند؟ سابقه این گروه به ناآرامی های زمان کشته شدن عثمان وبعد از آن به اختلاف نظر معاویه وحضرت علی (ع) وجنگ های آن زمان بر می گردد. این گروه عدهای از مسلمانان بودند که به رحمت خدا امیدوار بودند وبه نوعی رفتار بی طرفانه نسبت به مسائل ورویداد های سیاسی جامعه داشتند.

80- موضع سیاسی گروه مرجعه چه بود؟ 1- نمی توان به نفع یک گروه ویا به ضرر گروه دیگر وارد شویم 2- بدلیل شدت اختلافات هم در مسائل سیاسی وهم در امور دین این بی طرفی نمایان شد.3- عدم اظهار نظر در مورد دین افراد و واگذاردن این موضوع به خدا 4- عدم دخالت در مورد رفتار واعمال خلیفه (بطور کلی بی طرف بودن)

81- ویژگی های خلیفه از نظر گروه مرجعه چیست؟ 1- قریشی نباشد 2- آگاه به قرآن وسنت باشد .

82- از دیدگاه مرجعه چه ایده ای پدید آمد ؟ ایده جبر گرایانه ( یعنی هرچیزی که اتفاق افتاده است درست بوده وخواست خداست .همین حاکمی مه حکومت را بدست گرفته مشکلی ندارد این خواست خدا بوده است.

83- از ایده جبرگرایانه مرجعه چه کسانی استفاده سیاسی برده اند؟ 1- حاکمان برای تثبیت حکومت خود 2- مردم عادی که همین که اعلام کنند مسلمان هستند کافی است ونیاز به عمل کردن ویا جزیه دادن به حکومت نیست.

84-روشهای اندیشه سیاسی در اسلام برچه رویکردی مطرح می شود؟ برسه روش 1-فلسفی 2- فقهی 3- سیاست نامه نویسی

85- ماوردی کیست ؟ کتاب مشهور آن چه نام دارد؟ یکی از بزرگترین فقهای سیاسی اهل تسنن بود که در سال 1304 ه.ق در بصره متولد شد تحصیلات فقهی آموخت وبه مقام قاضی القضات رسید وی به عنوان نظریه پرداز خلافت وپیشگام در این خصوص بود کار مهم او حل اختلاف ودعوای بین خلافت وسلطنت بود وخودش را محکم کننده قدرت خلیفه می دانست. کتاب مهمش الاحکام السطانیه است.

86- از نظر ماوردی امامت به چه معناست وانتخاب آن چگونه است ؟ امامت به معنی خلافت است وخلیفه انتخابی است یعنی باید توسط اهل حل وعقد صورت گیرد.(اومی گوید امامت واجب کفایی است.)

87- از نظر ماوردی ویژگی های منتخبین امامت (اهل حل وعقد)کدامند؟ عادل – عاقل – عالم (علم وآگاهی به مذهب ) توانایی قضاوت

88- از نظر ماوردی ویژگی های امامت (خلیفه) چیست؟عدالت – علم واجتهاد – شجاعت (جرأت جهاد) نسب قریشی

89- از نظر ماوردی وظایف امام (خلیفه) چیست؟ 1- حفظ مذهب وجلوگیری از بدعت گذاری 2- داوری در منازعات واجرای عدالت 3- حفظ قلمرو اسلام ومرزهای مسلمین 4- اجرای حدود شرعی 5- جمع آوری خراج وزکات 6- مقرر داشتن دستمزد ها ومواجب 7- یافتن امنا ومعتمدین 8- نظارت بر امور ودقت نظر در آنها

90- از نظر ماوردی شرایط عزل خلیفهچیست؟  ماوردی معتقد است خلیفه حاکم را نمی توان خلع کرد، مگر این که یکی از این تغییرات در او پدید آید  :  1  -عقایدی مغایر با اصول مسلم دین پیدا کند. 2- به ضعف اخلاقی : که با اصل عدالت در تضاد باشد- مبتلا گردد. 3- توانایی نظارت و اداره امور کشور را از دست بدهد و یا زیر نفوذ اجباری یکی از مشاوران و دستیارانش قرار گیرد که دیگر براساس اصول مسلم دین و موازین عدالت حکم نکند. 4- به حفظ و اجرای احکام شریعت نپردازد و با دشمنان اسلام همکاری کند. 5- اسیر دشمن شود و امیدی به نجات وی از راه صلح و یا زور نباشد. 6- حواس جسمانی ، به ویژه قدرت فکری و یا بینایی، خود را از دست دهد و یا اعضای بدنش از بین برود و یا آسیب جدی ببیند، به گونه ای که در انجام وظایفش با مشکل مواجه شود  .  7-اگر خلیفه به دست شورشیان بیفتد و شورشیان خلیفه دیگری جای او قرار دهند، با اینکه ماوردی شرایط خلع خلیفه را نام می برد اما به مردم حق نمی دهد که علیه چنین خلیفه ای دست به قیام بزنند. در جای دیگر به تفصیل پیرامون شرایط عزل وزیر سخن می گوید و تأکید می کند و برخی از شرایط دیگر همچون بی کفایتی، خیانت به سلطان و نیاز او در موقعیت برتر و یا وجود وزیر شایسته سبب عزل او شود  .

  91- مراتب قدرت از نظر ماوردی را بیان کنید؟ خدا- پیامبر- خلیفه یا امام- فرمانداران – قضات – کار گزاران ودولت مردان

92- از نظر ماوردی کارگزاران به چند دسته تقسیم می شوند؟ چهار دسته 1- وزرا2- امیران ایلات نواحی3- قاضی القضات + فرمانده کل سپاه+ عامل صدقات 4- قاضی شهر ومحله

93- انواع وزارت  از نظر ماوردی را بیان کنید؟ 1- تفویض 2- تنفیض = تفویض اختیارات کاملی از سوی خلیفه به وزیر در محدوده ای مشخص است . تنفیض = اختیارات محدود خلیفه به افراد پایین تر است که آن وزیر واسطه بین خلیفه و رؤایا است.

94- از نظر ماوردی چند نوع امارت وامیر وجود دارد ؟ دونوع 1- امارت استکفا =آنست که خلیفه فرد با لیاقتی را به امیری در جایی تعیین کند2- امارت استیلا = آنست که کسی با قدرت خود جای را اشغال کند و ادعای امیری کند