سئوالات حدسی جامعه شناسی سیاسی

1-اصطلاحات زیر را تعریف کنید

قدرت را تعریف کنید. قدرت ویژگی و خصوصیات فردى است و آن را نیروى بالقوه اى  مى دانند که یک فرد مى تواند به وسیله آن ، بر فرد دیگرى تاثیر گذارد، بر او نفوذ  کند و او را وادار به انجام کارى نماید  .

حکومت را تعریف کنید. حکومت در لغت به معنی فرمانروایی و حکمرانی است و در اصطلاح عبارت است از فرایند اجرای منظم سیاست‌ها و تصمیمات مقامات اداری درون یک دستگاه سیاسی در قلمرو معین، و اقتدار آن به وسیله یک نظام حقوقی و با استفاده از زور در اجرای سیاست‌هایش حفظ می‌گردد.

دولت چیست؟ عبارت است از نهاد نظامند اجرای عدالت و هدایت ( آموزش) به نحوی که سعادت عامه دلیل کارآمدی آن باشد. یا «دولت عبارت است از عده­ای از مردم که در سرزمین مشخص به­طور دائم اسکان دارند و دارای حکومتی هستند که به وضع و اجرای قانون اقدام می­کنند و از حاکمیتی برخوردارند که به صورت روح حاکم و قدرت عالی آنها را از تعرضات داخلی و خارجی مصون می­دارد.

  2-عناصر تشکیل­دهنده­ی دولت را بیان کنید ودیدگاههای مربوط به دولت چگونه است؟

دولت به­عنوان مهم­ترین بازیگر سیاسی در صحنه­ی سیاست بین­الملل از چهار عنصر تشکیل شده است: 1-مردم، 2-سرزمین، 3- حکومت، و4- حاکمیت.

دولت خاص و دولت عام. دولت در زبان عامه­ی مردم به معنای «هیات دولت»، «کابینه» یا «تشکیلات و اداره­های دولتی» می­باشد. اما مفهوم دولت در علم سیاست و روابط بین­الملل، دارای معنایی فراتر از آن­چه گذشت می­باشد. دولت، بزرگ­ترین سازمان­بندی گروه انسانی است؛ قدرت سیاسی در آن به جریان می­افتد و عالی­ترین تجلی قدرت نیز نام گرفته است.

  3-جامعه شناسی سیاسی را تعریف کنید و بنویسید موضوع جامعه شناسی سیاسی چیست؟به بررسی روابط دولت و جامعه و به ویژه تاثیرات جامعه بر روی دولت پرداخته می‌شود، لذا «شناخت جامعه و پیچیدگی‌های آن، نقطه عزیمت شناخت زندگی سیاسی» به شمار می‌آید. جامعه شناسی سیاسی به دنبال کارکردها ی سیاسی است

   بررسی رابطه جامعه ودولت - بررسی گفتمان ونظریه ها- بررسی تأثیر گفتمان ها بر کردارها و رفتارهای سیاسی واجتماعی افراد – بررسی علت مشکلات در جامعه

4-دلایل نظریه پردازی سیاسی چیست؟و نظریه سیاسی باید دارای چه منطقی باشد؟  1- شناخت بی نظمی ها(بحران)2- شناخت علل بی نظمی ها 3- باز سازی جامعه خیالی4- ارائه راه حل

1- منطق انتزاعی 2- منطق انضمامی بدین معنی که در در هراندیشه باید هردومنطق از هم جدا شوند حقیقت این گفتمان ها نه فقط عینی بلکه تاریخی ومقصد به عقل ، مورد بررسی وتحلیل قرار گیرد.

5-چهار گفتمان جامعه شناسی سیاسی درادوار تاریخی را بیان کنید 1- جامعه فعال و دولت منفعل(قرون 18و19)=جامع نیرومنداست ولی دولت ضعیف –دولت در خدمت جامعه است( لیبرال هستند)دولت یک ناظر بی طرف است وحق سرکوب یک گروه به نفع گروه دیگر را ندارد2- جامعه فعال و دولت فعال=(اواخر قرن 19 تا جنگ جهانی اول است هم دولت وهم جامعه نیرومند هستند.3- جامعه منفعل ودولت فعال= جامعه ضعیف ولی دولت نیرومند است فرد وجامعه ضعیف وعقلانیت وجود ندارد4- جامعه فعال ودولت منفعل = باز یک جامعه نیرومند ودولت ضعیف است

6- در جوامع زیر رابطه دولت وجامعه چگونه است؟

- سوسیالیست = اگر دولت فضای کمتری را اشغال کند وقلمرو خصوصی را افزایش دهد واز قلمرو عمومی زا کم کند «دموکراتیک» لیبرالیسم یا دولت حداقل مداخله را بوجود آورده است .

  -توتالیتر=اگر دولت فضای عمومی بیشتری را اشغال کند وجامعه فضای کمتری را اینجا دولت گسترش پیدا می کند وقلمرو عمومی را هم برای خود نگه می دارد دولت می شود«استبدادی» ودیکتاتوری حاکم می شود ودر نتیجه توتالیتر می شود ( در گفتمان توتالیتر فاشیسم ونازیسم و... می شود.)

  -دولت رفاه =دولت وجامعه با هم برابر هستند وبه یک اندازه فضای عمومی را اشغال می کنند یعنی قلمرو عمومی وخصوصی به یک اندازه درز اختیار جامعه ودولت قرار می گیرد.

  -پلورالیسم = تکثر گرایی یا پلورالیسم (چند خدایی) معتقدند که دولت همه جا هست .دولت ریشه طبقاتی دارد منشأ طبقاتی آن با بالا دست هاست که تصمیم توسط آنها صورت می گیرد وهدف دولت تأمین منافع طبقه بالااست البته دولت مستقیما دخالت نمی کند ولی در ترکیب نخبگان در دولت دخالت می کند.

7-دولت تکثر گرا چیست؟واژه تکثر گرایی یا  پلورالیسم  (pluralism) در لغت به معنای تکثر و چندگانگی است. این واژه در آغاز در عرصه سنتی کلیسا مطرح شد. شخصی را که دارای منصب گوناگون در کلیسا بود پلورالیست می­نامیدند. از خصوصیات مهم جوامع پلورال از دیدگاه پلورالیست­ها مشارکت مردمی در اداره جامعه و ایفای نقش دولت به طور غیرمستقیم از طرف مردم می­باشد. این مشارکت در قالب تشکیل احزاب سیاسی خود را نشان می­دهد. از همین رو وجود احزاب در جوامع پلورال یکی از نیازهای اساسی زندگی اجتماعی تلقی می­گردد. به اعتقاد ایشان مشارکت مردم در تشکیل احزاب و در نتیجه گردش قدرت موجب می­شود از انحرافات مختلفی که ممکن است در سایه انحصار قدرت در دست یک فرد یا گروه خاص حاصل شود جلوگیری گردد.

  8-هدف لیبرالیسم چیست؟نگاه آن در نگاه تاریخی چگونه است؟ لیبرالیسم برآمده از نسل جامعه نیست بلکه فقط یک توجیه گراست وبه دنبال این است که سرمایه داری را جابیندازد وآن را مشروع جلوه دهد.لیبرالیسم خدا را کنار گذاشته ومنظورش اینست که همه چیز به نفع انسان تمام شود ودنبال اقتدار دولت است.

در قرون 17 و18 در نظریات آنها بحث اقتصاد مطرح است بحث جدایی دین از دولت در حوزه پلورالیسم مشرکانه دیده می شود از دولتی که دنبال مالکیت خصوصی وبازار آزاد است دفاع نموده است از جمله این نظریه پردازان می توان به هابز اشاره کرد.

  9-اختلاف هابز ولاک در مورد جامعه و دولت چیست ؟

هابز= در نتیجه قرار داداجتماعی کل حقوق جامعه به دولت انتقال پیدا می کند. حق شورش نیست. دونوع قراردا هست یکی بین مردم ودیگر بین حاکمیت.

لاک=در نتیجه قرار داداجتماعی کل حقوق جامعه به دولت انتقال پیدا نمی کند. حق شورش هست . حق طبیعی ازآن خداست و وضع طبیعی حکم می کند که به وضع مدنی(قراردادی) برسیم.

  10-نظر  تفکرات زیر در مورد دولت چیست؟

-سوسیالیست ها= دولت را قبول دارند اما درجهت تأمین عام المنفعه افراد جامعه ،یعنی دولت در طرح هایی که مردم قادر نیستند وارد شوند واقدام کنند مثل پل وراه سازی . در سوسیالیست حوزه دولت وجامعه یکسان است.

  - مارکسیسم = او می گوید هر مرحله از زندگی بشر دوطبقه باهم درگیر هستند یک طبقه تز ویک طبقه آنتی تز . فئودالیسم صاحبان زمین ومالکیت با پادشاهان (انگلیسی و فرانسوی) می جنگند ولی بین آنها مرحله ای بنام سنتز بوجود می آورد که با مرحله قبل خودش تفاوت دارد چرا که یک زمان خواهان تغییر وضع موجود ویک زمان خواهان ثبات وضع موجود می شود.

  -تکثر گرایان کلاسیک = همه گروهها با هم برابرند وبرای این کار باید از یک نقطه شروع کنند وچون این امکان میسر نیست لذا همه ی گروهها نمی توانند از امکانات یکسان بر خوردار شوند اینجاست که تکثر گرایی کلاسیک باطل می شود.

  - نو تکثر گرایان = وقتی دولت شکل می گیرد منشأ طبقاتی دارد که این منشأ طبقاتی یک وابستگی ایجاد می کند مثلا" اساتید یا روشنفکران که هرکدام وارد دولت می شوند یک ترکیب طبقاتی از همان طبقه بوجود می آورند وقدرت را در دست می گیرند وتصمیماتی که گرفته می شود به نفع افراد آن طبقه خواهد بود.

11-هدف اصلی لیبرالیسم چیست؟ لیبرالیسم قصد دارد انسان تازه ای را به ظهور برساند که کارگزار باشد و وظایف جدیدی که ساخته وپرداخته اجراکند مارکس وهگل و... هرکدام می خواهند آدم خودشان را با هدفهای خاص خود بسازند.

  12-فرایند تاریخی شکل گیری دولت مدرن درچند گفتمان ودوره اتفاق افتاده است؟ چهار گفتمان

  1-دولت عنصری درجامعه مدرن است( پیروجامعه مدنی است )2- دولت نقش فعالتری دارد( ممانعت وحمایت از گروههای اجتماعی ،نقش حکمیت دولت هوشیار وبزرگ می شود) 3- دولت اقتدارگرا می شود( از مطلق گرایی شوع وتا توتالیتاریسم 4- دولت در کمترین حد خود است وجامعه مدنی بسط پیدا می کند.

13-روش های مهم نظریه های سیاسی را بیان کنید .

الف: شناخت سوالات نظریه پردازان                               ب: بررسی پاسخ های ارائه شده به سوالات

ج: شناخت اهداف                                                      د: شناخت راه های رسیدن به اهداف

ه: شناخت راخ حل ها                                                 و: شناخت نحوه توجیه راه حل ها

14-هدف نظریه های سیاسی چیست ؟

  - فراهم آوردن بینش همه جانبه از جامعه سیاسی یعنی تصویری جامع از سیاست در چشم مخاطبان

- قابل فهم کردن جهان سیاست برای ما به نحوی که ما هدایت شویم

- ارائه راه حل برای مشکلات

15- علل بی نظمی سیاسی در نظریات مختلف نظریه پردازان سیاسی چگونه است ؟

در سیاسی بودن ریشه ومنشأ مشکلات اجتماعی مشکل ازدوجهت وهرکدام از دوجنبه قابل بررسی است  : الف- مشکل یا عمومی یا فردی ب- یاطبیعی یا قراردادی .

 الف- اگر عمومی است علت آن ناشی از خرابی نظام سیاسی است و پاسخ مناسب آن عکس العمل سیاسی است ولی اگر فردی است مربوط به اختلاف عصبی فرد است . در مورد اولی نظریه پرداز باید راه حل هایی برای مشکل جامعه و برای دومی راه حل هایی برای فرد ( حاکمان) بدهد .

ب- ریشه طبیعی یا قراردادی داشتن نیز ارتباط با نظریه پردازان دارد .اگر نظریه پردازان افراد شجاع باشند ریشه مشکلات را معمولأ به علل فردی یا حکومت یا حاکمان مربوط می نمایند ولی اگر افراد محافظه کار نظریه ارائه دهند علل مشکلات را بیشتر به عوامل طبیعی مربوط میدانند  

16- نظریه پردازان نظریه های سیاسی زیر را نام ببرید وعلت بیان هرکدام را توضیح دهید.

- بحران ثبات = توسط ماکیاولی در ایتالیا - بی نظمی شدید حاکم بود ، اوضاع داخلی بسیاری از شهرها بی ثبات بود ، درگیری فرقه ای و طبقاتی وجود داشت ، نظام های سیاسی پشت سرهم تغییر می کردند ،درگیری بین فقرا و توانگران وجود داشت .

- بحران اقتدار = توسط هابز در انگلستان -مردم فاسدو جاهل و نادان بودند ، فیلسوفان وکشیشان مردم را به گمراهی می انداختند و ضرورت وجود پادشاه و حکومت مدنی را نمی دانند ، جنگ و سرنگونی حاکم هم وجود داشت

-بحران مشروعیت= توسط جان لاک در انگلستان- حاکمان با کسب قدرت بیش از حد و به ناحق از مردم مالیات میگیرند و با تشکیل ارتش غیر مجاز ، آزادی های مذهبی و خصوصی مردم را زیر پا و حق مردم را ضایع می کنند .

- بحران رژیم کهن–توسط فیلسوفان و روشنفکران در آستانه انقلاب فرانسه - آنها ریشه مشکلات را در علائم بحران های عمیق فکری و اجتماعی در تمدن غرب می دیدند و راه حل آن را رشد خرد و پیشرفت آزادی می دانستند ( اما ارباب سیاست و ارباب کلیسا که در آن زمان با هم متحد شده بودند مخالف هرگونه خرد ورزی بودند )

- بحران مدنیت= توسط ارموند برگ در فرانسه - بعد از انقلاب کبیر فرانسه لیبرالیسم عصر روشنگری یا بحران مدنیت را مشکل فرانسه می دانست او ضمن مخالفت با انقلاب کبیر فرانسه ، بحران فرانسه را بحران مدنیت خواند و هدفش آگاه کردن مردم از خطرات نظام سیاسی بود .

-بحران نظام سرمایه داری = توسط مارکس در اروپا - موجب بی نظمی در زندگی اجتماعی از خود بیگانگی طبقه کارگر و تضاد در جوامع بورژوانی شده بود که همه اینها موجب از خود بیگانگی افراد جامعه شده است .

- بحران برابری اخلاق= توسط ژان ژاک رسو در اروپا -جامعه باعث بیگانگی از خود و همنوعان شده است و این بیگانگی موجب جابجایی در روابط اجتماعی افراد شده - بی بندوباری اخلاقی ابعاد سیاسی و حکومتی داشت

- نظریه بحران عدالت آتنی= توسط افلاطون -بی نظمی اخلاقی و ورشکستگی دولت شهر آتن در هنگام اعدام سقراط .