نظریه های مهم در روابط  بین الملل

الف : نظریه های امپریالیسم :

  1- تبیین امپریالیسم ناشی از قدرت

2- تبیین اقتصادی از امپریالیسم

3- تبیین زیست شناختی اجتماعی از امپریالیسم

4- امپریالیسم ناشی از ایدئولوژی

ب :  نظریه های وابستگی :

1- نظریه آندره گوندر فرانک

2- نظریه سمیرامین

ج :  نظریه های چرخه ی استیلا :

1- نظریه فرهنگی گرامشی

2- نظریه چامسکی

3- نظریه نظام جهانی والراشتاین

4- نظریه کوئینسی رایت

5- نظریه چرخه بلند پیشوایی جورج مدلسکی

د: نظریه موازنه قدرت :

1- ریمون آرون

2- نیکولاس اسپایکمن

3- اشتراوس – هوپه

4- جورج کنان و هنری کیسینجر

5- آلفردتی – ماهان و سرهلفدر و مکیندر

6- نظریه هانس – جی مورگنتا

7- راینهولد نیبور

و :  نظریه نو واقع گرایی

1- نظریه بازدارندگی

ز : نظریه بازی ها

1- نظریه مارتین شوبیک

2- نظریه توماس شلینگ

م :  نظریه نظامها ( کلان )

1- مورتون کاپلان ( مدلهای شش گانه کاپلان )

2- مدلهای تاریخی و غیرتاریخی

3- دیدگاه ریچارد روزکرانس

4- نظریه دو گانه کشاورزی و صنعتی مدلسکی

5- نظریه بحران سازی و بحران زدایی مک کله لند

ن : نظریه نظامها ( خرد ) :

1- نظریه تصمیم گیری اسنایدر و همکاران

2- نظریه تصمیم گیری خردگرایی محصور ( نسبی )

3- نظریه های رفتار شناسی پرخاشگرانه : 1- نظریه فروید   2- اریک فروم    3- نظریه هورنای

و : نظریه های همگرایی منطقه ای :

1- نظریه کانتوری واشپیگل

2- نظریه مربوط به فرایند همگرایی

ه : نظریه وابستگی متقابل :

1- نظریه روزکرانس

2- نظریه جیمز روزنا

3- نظریه ریچارد کوپر

4- نظریه کوهین و نای

ی : نظریه رژیم های موضوعی بین المللی

1- نظریه بوچالاو هاپکینز

2- نظریه اوران یانگ

مفهوم و تعریف نظریه :

1- دیدگاه ذهنی گرایان :

نظریه به دستگاهی قیاسی اطلاق می شود که حاوی مجموعه ای از قضایای به هم پیوسته از عناصر تصوری و ذهنی است . قضایای آن موضوعی و بدیهی است .

2- دیدگاه عینی گرایان و تجربه گرایان :

نظریه تلخیصی منظم از داده ها اطلاق می شود که در ذهن منعکس شده است .

3- دیدگاه معرفت شناسانه :

1) کارن همپل : نظریه حاوی دستگاه منتظمی است که برای پدیده های بسیار متنوع خارجی ، تبیین منظم و یکسانی ارائه می دهد .

2) ایان باربود : وی نظریه را مساوی با چهارچوبهای مفهومی درونی می داند که می توان از آنها قوانین را استخراج کرد .

3) رفیع پور : نظریه مجموعه به هم پیوسته و نظام یافته ای از گزاره ها می داند که بیانگر بخشی از واقعیت است .

معیار شناخت شناسانه ارزیابی مفروضات یک نظریه  :

الف : رهیافتها

1-  رهیافت سنتی : معتقدند که علوم انسانی تابعی از جهان بینی فلسفی و حتی گاه ناشی از برداشتهایی از بینش و فرهنگ جوامع است . و به عبارت دیگر قوانین علوم انسانی دارای ثبات و پایداری و پیشرفت نیست بلکه به مقتضای جهان بینی های فلسفی و ایدئولوژیکی نظریه مختلفی درباره انسان وجود دارد .

2- رهیافت رفتار گرایی : رفتار گرایان معتقدند نظریه ای اعتبار دارد که مبنای صدورش عینیات خارجی و صدق و کذبش مبتنی بر تعمیمات تجربی باشد و نظریه پوزیتوسیت ها مهمترین رکن علم عینی گرایی .

3-  فوق رفتار گرایی : تلفیق دو رهیافت سنتی و رفتار گرایی می باشد . ذهنی گرایی – عینی گرایی – فلسفی و علمی – مطلق گرایی و نسبی گرایی قیاس و استقراء .